اکوسیستم کاردانو در حال رشد، نگاهی به پروژه‌های برتر آن

اکوسیستم کاردانو در طول یک سال اخیر پیشرفت‌های قابل توجهی در بازار مالی غیرمتمرکز یا همان دیفای داشته است. اکوسیستم دیفای این شبکه در ژانویه 2022 با راه اندازی شبکه اصلی MuesliSwap راه‌اندازی شد. اکوسیستم دیفای کاردانو تا سه‌ماهه نخست سال 2023 میزبان حدود 50.9 میلیون دلار سرمایه بود. از آن زمان تا کنون سرمایه‌های قفل شده (TVL) در این پلتفرم 150 میلیون دلار رشد داشته که یعنی TVL آن در این مدت بیش از 200 درصد افزایش پیدا کرده است. در این مقاله سعی داریم تا نگاهی به پروژه‌های برتر دیفای شبکه کاردانو داشته باشیم. اگر می‌خواهید از امکانات جذابی که شبکه کاردانو برای کاربرانش فراهم کرده آگاهی پیدا کنید، تا انتهای این متن همراه بیتفا باشید.

پروژه‌های برتر دیفای در کاردانو

شبکه کاردانو از ابتدای پیدایش همواره به دنبال نوآوری بوده است. این شبکه مدتی است که با توجه به عملکرد پروتکل‌های دیفای خود، مورد توجه کاربران کریپتو قرار گرفته است. در ادامه این متن سعی داریم تا بهترین اکوسیستم‌های دیفای کاردانو را بر اساس ارزش سرمایه‌های قفل شده، میزان فعالیت کاربران و همچنین سایر عوامل کلیدی دیگر بررسی کنیم.

صرافی غیر متمرکز MinSwap: بزرگ‌ترین دکس شبکه کاردانو

MinSwap یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که به کاربران خود اجازه می‌دهد تا به معامله طیف گسترده‌ای از ارزهای دیجیتال بپردازند. همچنین کاربران این پلتفرم می‌توانند دارایی‌های خود را در چند فارم و استخر نقدینگی که دارای مکانیزم تولید سود خودکار است، قرار دهند. با این کار صرافی غیر متمرکز مینی سواپ بهترین بازدهی را در شبکه به ارائه دهندگان نقدینگی (LPs) پرداخت می‌کند.

سازوکار فعالیت این استخرها به این صورت است که ابتدا ارائه دهندگان نقدینگی وجوه را به استخرهای نقدینگی واریز می‌کنند. سپس این استخرها وجوه یک جفت معاملاتی خاص را با یکدیگر ترکیب می‌کنند و ترکیب ایجاد شده را به عنوان نقدینگی لازم برای تسویه معاملات خود به کار می‌گیرند.

این صرافی از سازوکار بازارساز خودکار (AMM) برای معاملات خود استفاده می‌کند. در این روش به جای اوردر بوک‌های سنتی، برای تأمین نقدینگی سفارشات موجود، از استخرهای نقدینگی استفاده می‌شود.

با چنین روشی، هر کسی می‌تواند نقدینگی را در یکی از استخرهای مینی سواپ در شبکه کاردانو و چندین بلاکچین دیگر فراهم کند. این استخرها اکنون در دکس‌های کرو، پنکیک سواپ و یونی سواپ استاندارد سازی شده‌اند.

MinSwap بیش از 2500 استخر نقدینگی دارد که شامل چهار نوع دارایی می‌شوند - استیبل کوین‌ها، محصولات ثابت (Constant Product)، دارایی‌های چندگانه و استخرهای پویا - که هر کدام سود سالانه (APY) مشخصی را برای فراهم کنندگان نقدینگی در نظر گرفته‌اند. علاوه بر این، استراتژی ارائه سود خودکار در فارم‌های این پلتفرم باعث می‌شود تا سودهای به دست آمده بین آن دسته از استخرهای نقدینگی که عملکرد بهتری داشته باشند تقسیم شود.

روش موجود در این دکس باعث شده است تا کاربرانی که قصد استفاده از این پلتفرم را دارند بتوانند عملکرد استخرهای مختلف را بررسی کنند و برای انجام معاملات خود بهترین استخر را انتخاب کنند.

صرافی غیر متمرکز مینی سواپ در ماه می 2023 و پس از رشد چشم‌گیری که در TVL اکوسیستم کاردانو رخ داد، بر سر زبان‌ها افتاد. این پلتفرم، بزرگ‌ترین دکس در بلاکچین Cardano است که توانسته 26.8٪ (که حدود 48 میلیون دلار محاسبه شده) از تمام سرمایه‌های قفل شده در این بلاکچین را ازآن خود کند.

پروتکل Indigo: اولین ارائه دهنده دارایی‌های مصنوعی!

Indigo یک پروتکل با سازوکار تحت کنترل جامعه است که به کاربران خود این اجازه را می‌دهد تا نسخه‌های مصنوعی از دارایی‌های دنیای واقعی را در بلاکچین کاردانو و با استفاده از توکن آدا (ADA) یا سایر استیبل کوین‌ها ایجاد کنند. ایجاد دارایی‌های مصنوعی در بلاکچین به لطف پلتفرم قرارداد هوشمند Plutus امکان پذیر شده است که به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد برنامه‌هایی را طراحی، آزمایش و اجرا کنند که تعامل زیادی با شبکه کاردانو دارد.

در این سیستم طراحی شده، توکن‌های مصنوعی بدون اینکه مستقیماً مالکیت دارایی‌های واقعی را در اختیار کاربران قرار دهند، در قسمتی به نام iAssets در پلتفرم Indigo نام‌گذاری و ثبت می‌شوند. این توکن‌ها و دارایی‌ها ارزشی معادل دارایی‌های واقعی لینک شده برای آن‌ها دارد. با چنین سیستمی می‌توان سهام، اوراق قرضه، کالاها، سبدهای موجود در صندوق‌های سرمایه‌گذاری (ETF) و غیره را به صورت یک توکن مصنوعی در بلاکچین کاردانو به ثبت رساند.

از آنجایی که دسترسی به دارایی‌های دنیای واقعی برای یک کاربر معمولی به دلایل مختلفی مانند محدودیت‌های جغرافیایی، اغلب دشوار است، دارایی‌های مصنوعی این امکان را برای کاربران فراهم می‌کنند تا بتوانند دسترسی خود را به دارایی‌های دنیای واقعی گسترده‌تر کنند و محدودیت‌های موجود را از بین ببرند.

لیکویید فایننس - Liqwid (LQ)

لیکویید فایننس یک پروتکل وام دهی دیفای است که توسط شرکت Vacuumlabs پشتیبانی می‌شود. در این پروتکل از سازوکار نرخ بهره منبع باز (Open Source) استفاده شده است که می‌تواند وام دهی دیفای را برای کاربران بلاکچین کاردانو در دسترس‌تر و ساده‌تر کند.

این پروتکل در حال حاضر سومین پروتکل دیفای از نظر میزان TVL در بلاکچین کاردانو به شمار می‌رود که بیش از 19 میلیون دلار سرمایه در اختیار دارد. این پروتکل بیشتر به دلیل سادگی، رابط کاربری همه پسند، استخرهای سوددهی با نرخ بهره بالا و سیستم مدیریت دائو (DAO) که ساختار مناسبی نیز دارد، محبوبیت بالایی پیدا کرده است.

از امکانات جذاب Liqwid این است که کاربران می‌توانند با سهام گذاریِ دارایی‌های مبتنی بر شبکه کاردانو خود در این پلتفرم کسب سود کنند. علاوه بر این، یوزرهای لیکویید فایننس می‌توانند دارایی‌هایی را از وام دهندگان این پروتکل با وثیقه‌گذاری موقعیت‌های معاملاتی خود وام بگیرند. همچنین این امکان برای کاربران این دائو فراهم شده است که از توکن‌های خود برای شرکت در فرایند رأی گیری طرح‌های پیشنهادی موجود در این شبکه استفاده کنند.

در ادامه این مقاله قصد داریم به پروتکل‌های مبتنی بر استیبل کوین بلاکچین کاردانو بپردازیم.

پروتکل استیبل کوین Djed

پروتکل Djed یک مولتی چین است که توسط دارایی‌های دیجیتال پشتیبانی می‌شود. این پروتکل با استفاده از یک سیستم الگوریتمیک این قابلیت را پیدا کرده است که ثابت ماندن ارزش چندین ارز را تضمین کند. در Djed کاربران برای خرید و فروش از شن (SHEN)، که کوین ذخیره این پروتکل است، استفاده می‌کنند. با این روش، هر کاربر سهمی نیز از کارمزد تراکنش‌های صورت گرفته دریافت می‌کند. این کار باعث می‌شود تا قدرت این پروتکل برای اینکه بتواند ارزش رمز ارزهای موجود در خود را ثابت نگه دارد نیز افزایش پیدا کند. رمز ارز شن توسط آدا نیز پشتیبانی می‌شود.

پروتکل WingRiders

وینگ رایدرز یک بازارساز خودکار (AMM) است که بسیاری از خدمات حوزه دیفای را ارائه می‌دهد. از خدمات این پلتفرم می‌توان به سواپ توکن‌ها، استیکینگ و کشت سود (Yield Farming) اشاره کرد. سازوکار مدیریتی WingRiders به صورت یک دائو تعریف و طراحی شده است و توکن حاکمیتی آن نیز WRT نام دارد. این توکن هم خاصیت ضد تورمی دارد و هم به عنوان یک ابزار کاربردی در تصمیم‌گیری‌های این پلتفرم نقش مهمی را ایفا می‌کند.

در Wingriders این قابلیت برای کاربران فراهم شده است تا به مبادله توکن‌های شبکه کاردانو و توکن‌های ERC-20 بپردازند. این امر باعث می‌شود تا کاربران بتوانند توکن‌های موجود را بین چندین شبکه و به صورت مستقیم روی این پروتکل تعویض کنند. علاوه بر این، این اولین دکس در شبکه کاردانو است که از WalletConnect و کیف پول رمز ارزی Lace پشتیبانی می‌کند.

پروتکل VyFinance

پروتکل VyFinance یک پروتکل تعاملی محسوب می‌شود که به منظور تسهیل و گسترش دسترسی به خدمات دیفای برای کاربران آماتور، بدون توجه به سطح دانش و تجربه آن‌ها طراحی شده است. این اولین دکس در شبکه کاردانو است که از یک شبکه چند رشته‌ای مبتنی بر هوش مصنوعی برای پردازش انواع خدمات امور مالی غیر متمرکز؛ شامل ییلد فارمینگ، استیکینگ و تأمین نقدینگی استفاده می‌کند.

مانند بسیاری از پروتکل‌ها، VyFinance نیز توکن بومی خود یعنی توکن VYFI را دارد. این توکن به عنوان یک ابزار حاکمیتی شناخته می‌شود که کاربران از آن برای دریافت جوایز در قالب رمز ارزها و به دست آوردن حق رأی برای رأی دادن به پیشنهادات حاکمیتی و شبکه‌ای از آن استفاده می‌کنند.

از دیگر ویژگی‌های VyFinance می‌توان به برگزار نوعی لاتاری یا قرعه کشی اشاره کرد که پیش نیاز شرکت در آن تنها اتصال کیف پول توسط کاربران علاقه‌مند است. همچنین یک فروشگاه کالا و یک بخش وبلاگ که جامعه را از تغییرات و به‌روزرسانی‌های این پروتکل آگاه می‌کند، سایر قسمت‌های VyFinance را تشکیل می‌دهند.

MuesliSwap

موزلی سواپ، یک صرافی غیر متمرکز است که در بلاکچین کارادنو پیاده سازی شده و کاربران می‌توانند توکن‌های شبکه کاردانو را در آن ترید کنند. این اولین دکس بومی در کاردانو به شمار می‌رود که ویژگی‌های معاملاتی مشابه صرافی‌های متمرکز را با رابط کاربری مناسب سازی شده به منظور انجام معاملات پیشرفته و سریع به کاربرانش ارائه می‌دهد.

در این پروتکل به جای استفاده از ویژگی‌های صرافی غیر متمرکز مانند AMM، از یک نوع اوردر بوک زنجیره‌ای که به استخرهای نقدینگی متصل است استفاده می‌شود و ویژگی‌هایی مانند گذاشتن حد ضرر، اوردر لیمیت و استفاده از سفارش‌های مارکت را برای دکس تریدرها فراهم کرده است.

SundaeSwap

ساندی سواپ (SundaeSwap) یک صرافی غیر متمرکز و پروتکل تأمین نقدینگی خودکار است که از مهم‌ترین قابلیت‌هایش می‌توان به امکان مبادله ارزهای دیجیتال، به ویژه توکن‌های شبکه کاردانو اشاره کرد.

این صرافی یک دکس بومی کاردانو با مقیاس پذیری بالا است که با استفاده از الگوریتم AMM و با استفاده از استخرهای نقدینگی خاصی فعالیت می‌کند. از مهم‌ترین اهداف ساندی سواپ به حداقل رساندن اسلیپیج در استخرهایی است که نقدینگی کمی دارند.

این پروتکل با مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند غیر قابل تغییر و غیر متمرکز ساخته شده و با استفاده از زبان برنامه نویسی Plutus، روی بلاکچین کاردانو پیاده سازی شده است.

در ادامه مقاله به معرفی پروتکل‌های وام دهی که در بلاکچین کاردانو وجود دارند می‌پردازیم.

پروتکل LenFi (Aada)

Aada یک پروتکل وام دهی غیرمتمرکز به شمار می‌رود که بر روی بلاکچین کاردانو ساخته شده است. Aada یک پلتفرم وام دهی و تعاملی همتا به همتا است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا بتوانند دارایی‌های خود را به دیگران قرض دهند و در ازای آن  به کسب سود بپردازند؛ یا دارایی‌های رمزنگاری شده را قرض بگیرند و از آنها به عنوان ابزار مالی استفاده کنند. Aada Finance بر پایه قراردادهای هوشمند قدرتمند و ایمن طراحی و ساخته شده و ساده‌سازی انجام امور مالی غیر متمرکز از جمله مهم‌ترین اهدافش به شمار می‌رود.

این پلتفرم از مدل eUTxO شبکه با استفاده از وام‌دهی همتا به همتا و مکانیزم استقراض اولیه استفاده می‌کند. وام دادن و وام گرفتن در Aada به روش همتا به همتا صورت می‌گیرد و فرایند آن با درخواست وام گیرنده‌ای شروع می‌شود که درخواست دریافت وام را ایجاد کرده است. در این روش وثیقه وام گیرنده در یک قرارداد هوشمند قفل می‌شود. این وثیقه می‌تواند توسط وام گیرنده لغو و یا پذیرفته شود. در صورتی که وام دهنده، وثیقه را قبول کند، مبلغ وام به کیف پول وام گیرنده ارسال می‌شود.

Aada Finance از اوراق قرضه NFT شده برای قفل کردن وام‌ها و سپرده‌ها استفاده می‌کند. این وام‌های NFT توسط هر کسی که بتواند شرایطِ گذاشتنِ وثیقهٔ وام را برآورده کند قابل دریافت است. این پلتفرم در 13 سپتامبر 2022 در شبکه کاردانو اجرا شد و توانست به اولین پروتکل وام دهی و استقراضی که در شبکه اصلی کاردانو راه اندازی شده تبدیل شود.

پروتکل Optim Finance

Optim Finance یک تجمیع کننده کشت سود (Yield Aggregator) برای بلاکچین کاردانو است. این پلتفرم سعی دارد تا با ارائه ابزارهای سرمایه گذاری نوآورانه که بازدهی قرار دادن دارایی‌های دیجیتال در دیفای را بهینه سازی می‌کند، باعث افزایش فعالیت در بازارهای مالی غیر متمرکز شود.

قابلیت‌های مدیریت دارایی خودکار که در این پروتکل وجود دارد شامل مجموعه‌های متعدد مبتنی بر استراتژی مالی و مدیریت قرارداد هوشمند است که این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا بتوانند بازدهی خود از پروتکل‌های دیفای شبکه کاردانو را افزایش دهند. علاوه بر قابلیت‌های ذکر شده، Optim Finance ابزارهایی نیز برای ایجاد وثیقه‌های نوآورانه و مشتقات جدید را برای کاربرانش فراهم می‌کند که در نوع خود کاربردهای جذابی دارند.

جمع بندی

حوزه دیفای مسلماً در آینده رشد بسیار گسترده‌ای را شاهد خواهد بود. صنعت دیفای می‌تواند انقلاب‌های نوآورانه‌ای در حوزه اقتصاد ایجاد کند. در سازوکار اقتصاد سنتی، انجام دادن کارهایی مانند وام گرفتن، سرمایه‌گذاری کردن و یا کسب سود با چالش‌های زیادی روبه‌رو است. مشکلاتی که برای بانک‌های سنتی ایجاد شده ممکن است باعث شود تا افراد بیشتری به حوزه دیفای روی بیاورند. البته این صنعت همچنان با چالش‌هایی مانند مسائل امنیتی و حفاظت از دارایی‌های کاربران مواجه است. پروژه‌های دیفای کاردانو نیز تا کنون با استقبال خوبی از طرف کاربران مواجه شده و باید دید در ادامه مسیر خود می‌توانند به موفقیت‌های چشمگیر بیشتری نیز دست پیدا کنند یا خیر.