شاید شما هم در مورد کلمههای استخراج بیتکوین یا ماینینگ و ماینر شنیده باشید؛ به خصوص در یکی دو سال اخیر که بیت کوین بیشتر در ایران شناخته شد و از طرف دیگر، رشد قیمتی خیره کننده این رمز ارز توجه خیلی از افراد را به خود جذب کرد.
یکی از راههای کسب درآمد از طریق بیت کوین، استخراج یا ماین کردن آن میباشد که اخیرا بسیار مورد توجه قرار گرفته است، به خصوص در ایران. با توجه به سخت و پرهزینه بودن استخراج رمزارزها، این فرآیند همیشه سودآور نیست. با این وجود، استخراج برای بسیاری از سرمایهگذاران علاقهمند به کریپتوکارنسی جذابیت دارد، زیرا ماینرها در ازای کار خود پاداش دریافت میکنند. با این حال، قبل از اینکه در وقت و تجهیزات خود سرمایهگذاری کنید، این مقاله را بخوانید تا ببینید آیا استخراج واقعاً برای شما مناسب است یا خیر.
در این مقاله سعی شده به صورت کامل به این مبحث میپردازیم. پس این مقاله را تا انتها مطالعه نمایید.
استخراج یا ماین بیتکوین فرآیندی است که بیتکوینهای جدید به واسطه آن وارد گردش میشوند، اما استخراج همچنین یک مولفه مهم در نگهداری و توسعه دفترچه (لجر) بلاکچین میباشد. استخراج با استفاده از رایانههای پرقدرتی که مسائل ریاضی محاسباتی بسیار پیچیده را حل میکنند انجام میشود. پاداش بیتکوینی که ماینرها دریافت میکنند انگیزه اصلی آنها برای کمک به هدف اصلی استخراج است: مشروعیت بخشیدن و نظارت بر تراکنشهای بیتکوین و اطمینان از اعتبار آنها.
دلیل اصلی ماینینگ، انتظار دریافت پاداش (بیتکوین) است. برای داشتن رمزارز لازم نیست ماینر باشید؛ شما میتوانید رمزارزها را با استفاده از ارز فیات نیز خریداری کنید. میتوانید آن را در یک صرافی مانند بیتاستمپ (Bitstamp) با یک رمزارز دیگر معامله کنید (به عنوان مثال، با استفاده از Ethereum یا NEO). حتی میتوانید با خرید کردن، انتشار پستهای وبلاگی در پلتفرمهایی که به کاربران رمزارز پرداخت میکنند و یا حتی با راهاندازی حسابهای پسانداز رمزارزی، آن را به دست آورید. یک نمونه از پلت فرم وبلاگنویسی شبکه Steemit است که شبیه به پلتفرم Medium است با این تفاوت که کاربران میتوانند با پرداخت یک رمزارز اختصاصی به نام STEEM به وبلاگ نویسان پاداش دهند. سپس میتوان توکن STEEM را در یک صرافی با بیتکوین معامله کرد.
ماینرها یا استخراج کنندگان در ازای کار خود به عنوان بازرس، حقوق میگیرند. کار آنها بررسی مشروعیت تراکنشهای بیتکوین است. هدف این مکانسیم حفظ صداقت کاربران بیتکوین است که توسط بنیانگذار بیتکوین، ساتوشی ناکاموتو طراحی شده است. ماینرها با تأیید تراکنشها، به جلوگیری از مشکل «دوبار خرج کردن» بیتکوین کمک میکنند.
دوبار خرج کردن سناریویی است که در آن صاحب بیتکوین، یک بیتکوین را دو بار خرج میکند. با ارز فیزیکی، چنین کاری امکانپذیر نیست: وقتی اسکناس 20 دلاری خود را برای خرید یک بطری نوشابه به شخصی تحویل دهید، دیگر آن اسکناس را ندارید، بنابراین خطر این وجود ندارد که بتوانید از همان اسکناس 20 دلاری برای خرید یک قهوه نیز استفاده کنید. اگرچه امکان ساخت پول نقد تقلبی وجود دارد، اما این به طور کامل شبیه به دو بار خرج کردن دلار نیست. در ارز دیجیتال، «این خطر وجود دارد که دارنده ارز بتواند یک کپی از یک توکن دیجیتال بسازد، توکن اصلی را نزد خود نگه دارد و نسخه کپی را به یک فروشنده دیگر ارسال کند.»
فرض کنیم شما یک اسکناس 20 دلاری و یک اسکناس تقلبی 20 دلاری دارید. اگر بخواهید هم اسکناس واقعی و هم جعلی را خرج کنید، شخص با نگاه به شماره سریال هر دو اسکناس میفهمد که آنها شماره سریالهای یکسانی دارند و بنابراین یکی از آنها باید جعلی باشد. کاری که ماینر بیتکوین انجام میدهد مشابه همین است؛ آنها تراکنشها را بررسی میکنند تا مطمئن شوند کاربران سعی نکردهاند که یک بیتکوین را دو بار خرج کنند.
زمانی که ماینرها به اندازه 1 مگابایت تراکنش بیتکوین که به عنوان «بلاک» شناخته میشود را تأیید کنند، واجد شرایط دریافت پاداش بیتکوین میشوند. این محدودیت 1 مگابایتی توسط ساتوشی ناکاموتو تعیین شد و جای بحث دارد، زیرا برخی از ماینرها بر این باورند که اندازه بلاک برای قرار دادن دادههای بیشتر، باید افزایش یابد که این به این معناست که شبکه بیتکوین میتواند تراکنشها را سریعتر پردازش و تأیید کند.
بله! برای کسب بیتکوین باید دو شرط را برآورده کنید. یکی مسئله تلاش، دیگری شانس.
شما باید معادل یک مگابایت تراکنش را تأیید کنید. این بخش آسان کار است. در واقع شما باید اولین ماینری باشید که به یک جواب صحیح یا نزدیکترین پاسخ یک مسئله میرسد. این فرایند به عنوان اثبات کار نیز شناخته میشود.
خبر خوب: هیچ ریاضیات یا محاسبات پیشرفتهای در کار نیست. شاید شنیده باشید که ماینرها در حال حل مسائل دشوار ریاضی هستند، ولی این جمله دقیقاً درست نیست. کاری که آنها در واقع انجام میدهند این است که اولین ماینری باشند که به یک عدد هگزادسیمال 64 رقمی (هش) که کمتر یا برابر با هش هدف (Target Hash) هست، دست یابند. بنایراین این کار، اساسا یک کار حدسی میباشد.
خبر بد: این یک کار حدسی است، اما با توجه به تعداد کل حدسهای احتمالی برای هر یک از این مسائل که تعداد آنها به تریلیونها عدد میرسد، کار فوقالعاده دشواری است. ماینرها برای اینکه یک مسئله حل شود، به توان محاسباتی زیادی نیاز دارند. برای استخراج موفقیتآمیز بیتکوین، باید «هشریت» بالایی داشته باشید که بر حسب مگاهش در ثانیه (MH/s)، گیگاهش در ثانیه (GH/s) و تراهش در ثانیه (TH/s) اندازهگیری میشود.
اگر میخواهید تخمین بزنید که با هشریت ریگ استخراج خود چه مقدار بیتکوین میتوانید استخراج کنید، سایت Cryptocompare یک ماشین حساب مفید برای شما فراهم کرده است.
در تصویر زیر، خلاصه ای از فرآیند استخراج بیت کوین نشان داده شده است:
استخراج علاوه بر سود رساندن به ماینرها و پشتیبانی از اکوسیستم بیتکوین، یک هدف حیاتی دیگر نیز دارد: استخراج تنها راه آزاد کردن رمزارز جدید میباشد. به عبارت دیگر، در اصل ماینرها ارزهای جدید را تولید (ضرب) میکنند. به عنوان مثال، در تاریخ نوامبر 2020، حدود 18.5 میلیون بیتکوین در گردش بوده است.
به غیر از کوینهای ضرب شده از طریق جنسیس بلاک (اولین بلاک بلاکچین بیتکوین که توسط بنیانگذار آن ساتوشی ناکاماتو ایجاد شد)، تمامی بیتکوینها به کمک استخراج به وجود آمدند. بدون ماینرها، بیتکوین به عنوان یک شبکه همچنان برقرار و قابل استفاده خواهد بود، اما هرگز بیتکوین جدیدی وارد گردش نخواهد شد. سرانجام زمانی فرا میرسد که استخراج بیتکوین پایان مییابد. طبق پروتکل بیتکوین، تعداد کل BTCها 21 میلیون واحد است.
با این حال، از آنجا که سرعت استخراج bitcoin با گذشت زمان کاهش مییابد، آخرین بیتکوین تا حدود سال 2140 وارد گردش نخواهد شد. البته به این معنی نیست که تأیید تراکنشها متوقف میشود. ماینرها به منظور حفظ یکپارچگی شبکه بیتکوین، به بررسی تراکنشها ادامه میدهند و در ازای این کار به آنها کارمزد پرداخت میشود.
علاوه بر کسب سود کوتاهمدت از استخراج بیتکوین، ماینر بودن میتواند به شما قدرت «رأی دادن» در هنگام پیشنهاد تغییرات در پروتکل شبکه بیتکوین را بدهد. به عبارت دیگر، ماینرها تا حدی در فرآیند تصمیم گیری در برخی موضوعات مانند هاردفورک تأثیر دارند.
در ابتدا لازم است با مفهوم هاوینگ (Halving) آشنا شویم. پاداش استخراج بیتکوین هر چهار سال به نصف کاهش مییابد. هنگامی که بیتکوین برای اولین بار در سال 2009 استخراج شد، استخراج یک بلاک 50 عدد BTC پاداش داشت. در سال 2012، این عدد به 25 عدد BTC کاهش یافت. در سال 2016، به 12.5 BTC کاهش یافت و چهار سال بعد یعنی در 11 می2020، پاداش دوباره نصف شد و به 6.25 BTC رسید. در نوامبر سال 2020، قیمت بیتکوین حدود 17900 دلار برای هر بیتکوین بود، به این معنی که شما برای تکمیل یک بلاک 111875 دلار درآمد کسب میکردید.
اگر میخواهید زمان دقیق وقوع هاوینگها را بدانید، میتوانید از وبسایت Bitcoin Clock که این اطلاعات را به صورت در لحظه در اختیارتان میگذارد استفاده کنید. جالب اینجاست که قیمت بازار بیتکوین در طول تاریخ خود معمولاً با کاهش پاداش هاوینگ همگام بوده است. این نرخ تورم رو به کاهش، کمیابی بیتکوین را افزایش داده و از نظر تاریخی قیمت همراه با آن افزایش یافته است.
اگر علاقهمندید که تاکنون چند بلاک استخراج شده است، سایتهای مختلفی از جمله Blockchain.info وجود دارد که این اطلاعات را در اختیار شما میگذارند.
اگرچه در اوایل تاریخ بیتکوین این امکان وجود داشت که با یک رایانه معمولی در خانه به رقابت برای بلاکها بپردازید، اما دیگر اینطور نیست. دلیل این امر این است که سختی استخراج بیتکوین با گذشت زمان افزایش پیدا میکند.
به منظور اطمینان از عملکرد بلاکچین و توانایی آن در پردازش و تأیید تراکنشها، شبکه بیتکوین هر 10 دقیقه یا بیشتر یک بلاک جدید تولید میکند. با این حال، اگر یک میلیون دستگاه ماینینگ برای حل مشکل هش در حال رقابت باشند، احتمالاً سریعتر از سناریویی که در آن 10 دستگاه روی همان مشکل کار میکنند، به یک راهحل دست مییابند. به همین دلیل، بیتکوین هر 2016 بلاک یا تقریبا هر دو هفته یکبار سختی استخراج را ارزیابی و تنظیم میکند. وقتی توان محاسباتی جمعی بیشتری برای استخراج بیتکوین وجود دارد، سطح سختی شبکه افزایش مییابد تا سرعت تولید بلاک حفظ شود. توان محاسباتی کمتر به معنی کاهش سطح سختی است.
با توجه به تعاریف بالا، معنی همه اینها این است که ماینرها برای استخراج رقابتی، اکنون باید در تجهیزات رایانهای قدرتمند مانند GPU (کارت گرافیک) یا آسیک (ASIC) سرمایهگذاری کنند. این تجهیزات ممکن است از پانصد تا ده هزار دلار هزینه داشته باشد. برخی از ماینرها (به ویژه ماینرهای اتریوم) کارتهای گرافیکی مجزا (GPU) را به عنوان راهی کمهزینه برای تجهیز عملیات استخراج خریداری میکنند.
درک ریزهکاریهای استخراج بیتکوین دشوار است. این مثال مشابه نحوه کار مشکل هش است: من به سه دوست خودم میگویم که به یک عدد بین 1 تا 100 فکر میکنم و آن عدد را روی یک کاغذ مینویسم و در یک پاکت قرار میدهم. دوستان من لازم نیست عدد دقیق را حدس بزنند. آنها فقط باید اولین نفری باشند که یک عدد که کمتر یا برابر با عدد داخل پاکت است را حدس بزند و محدودیتی برای حدس زدن آنها وجود ندارد. حال فرض کنید من این سؤال را از میلیونها ماینر میپرسم و به یک عدد هگزادسیمال 64 رقمی فکر میکنم. اکنون میفهمید که حدس زدن جواب درست بسیار سخت خواهد بود.
در شبکه بیتکوین، پاسخهای همزمان به طور مکرر اتفاق میافتد، اما در پایان، فقط یک پاسخ برنده وجود دارد. هنگامی که چندین پاسخ همزمان ارائه میشود که برابر یا کمتر از عدد موردنظر است، شبکه بیتکوین با اجماع یک اکثریت ساده (51٪) از ماینرها تصمیمگیری میکند.
معمولاً این ماینر است که بیشترین کار را انجام داده یا به عبارت دیگر، این ماینر است که بیشترین تراکنشها را تأیید میکند. سپس بلاک بازنده به یک بلوک یتیم (orphan block) تبدیل میشود. بلاکهای یتیم آنهایی هستند که به بلاکچین اضافه نمیشوند. ماینرهایی که مشکل هش را با موفقیت حل میکنند اما بیشترین تراکنشها را تأیید نکردهاند، پاداش بیتکوین دریافت نمیکنند.
خب، در اینجا مثالی از این عدد آورده شده است:
0000000000000000057fcc708cf0130d95e27c5819203e9f967ac56e4df598ee
عدد فوق 64 رقم دارد. همانطور که احتمالاً متوجه شدهاید، این عدد نه فقط از اعداد، بلکه از حروف نیز تشکیل شده است. اما چرا؟
برای اینکه بفهمید این حروف در وسط اعداد چه میکنند، بیایید کلمه «هگزادسیمال» hexadecimal)) را باز کنیم.
همانطور که میدانید، ما از سیستم «دهگانی» (decimal) استفاده میکنیم که یعنی مبنای آن 10 است. این یعنی که هر رقم این عدد چندرقمی دارای 10 حالت ممکن (از صفر تا نه) است. از طرف دیگر، «هگزادسیمال» به معنی مبنای 16 است. «هگز» از کلمه یونانی شش و «دکا» از کلمه یونانی 10 گرفته شده است. در یک سیستم هگزادسیمال، هر رقم 16 حالت دارد. اما سیستم عددی ما فقط 10 روش نمایش اعداد (صفر تا نه) را ارائه میدهد. به همین دلیل شما باید حروف را به آن اضافه کنید، بهخصوص حروف a، b، c، d، e و f.
اگر در حال استخراج بیتکوین هستید، نیازی به محاسبه مقدار کل این عدد 64 رقمی (هش) نیست. دوباره تکرار میکنم: نیازی به محاسبه مقدار کل یک هش نیست.
آن مثال که عدد 19 را روی یک کاغذ نوشتم و در یک پاکت قرار دادم را بخاطر میآورید؟
در لغتنامه استخراج بیتکوین، به آن عدد نامعلوم داخل پاکت، هش هدف (target hash) گفته میشود.
کاری که ماینرها با آن کامپیوترهای عظیم و دهها فن خنککننده انجام میدهند حدس زدن هش هدف است. ماینرها با تولید رشتههای عددی (Nonce) بیشماری که به طور تصادفی و در سریعترین زمان ممکن انجام میشود این حدسها را میزنند. نونس مخفف «عددی که فقط یک بار استفاده شده» است و نونس کلید تولید این اعداد هگزادسیمال 64 بیتی است که مدام درباره آن صحبت کردیم. در استخراج بیتکوین، اندازه نونس 32 بیت است؛ بسیار کوچکتر از هش که 256 بیت است. اولین ماینری که نونس او کمتر یا برابر با هش هدف باشد، اعتبار تکمیل بلاک و پاداش بیتکوین را دریافت میکند.
همه تارگت هشها با صفر شروع میشوند؛ حداقل هشت صفر و حداکثر 63 صفر. هیچ تارگت حداقلی وجود ندارد، اما یک بیشینه تارگت که توسط پروتکل بیتکوین تعیین شده، وجود دارد. هیچ تارگتی نمیتواند بیشتر از این عدد باشد:
00000000ffff0000000000000000000000000000000000000000000000000000
شما باید یک دستگاه استخراج سریع تهیه کنید یا به یک استخر استخراج بپیوندید؛ گروهی از ماینرها که توان محاسباتی خود را با هم ترکیب میکنند و بیتکوین استخراج شده را تقسیم میکنند.
به عبارت دیگر، این به معنای واقعی کلمه فقط یک بازی اعداد است. نمیتوانید الگو را حدس بزنید یا بر اساس تارگت هشهای قبلی پیشبینی کنید. سطح سختی شبکه بیتکوین در زمان نوشتن این مقاله حدود 17.59 تریلیون است، به این معنی که احتمال تولید یک هش کمتر از هش هدف (Target Hash) توسط هر نونس (Nonce) یک در 17.59 تریلیون است. حتی اگر یک دستگاه بسیار قدرتمند داشته باشید، شانس زیادی نخواهید داشت.
ماینرها نه تنها باید هزینههای مرتبط با تجهیزات گرانقیمت را در نظر بگیرند، بلکه باید میزان برق قابلتوجهی که این تجهیزات برای تولید نونسها مصرف میکنند را نیز در نظر بگیرند. باید گفت که استخراج بیتکوین اکنون برای اکثر ماینرهای انفرادی تا حد زیادی بیثمر است. سایت Cryptocompare یک ماشین حساب مفید دارد که به شما امکان میدهد اعدادی مانند سرعت هش و هزینه برق خود را برای تخمین هزینهها و مزایای استخراج وارد کنید.
پاداش استخراج به ماینرهایی پرداخت میشود که اول از همه راهحل معادله را کشف میکنند و احتمال انتخاب یک فرد به عنوان کاشف راهحل معادله، برابر با نسبت توان استخراج او به توان استخراج کل شبکه است.
افرادی که درصد کمی از توان استخراج را به خود اختصاص میدهند، شانس بسیار کمی برای کشف بلاک بعدی دارند. به عنوان مثال، کارت گرافیکی که میتوان آن را به مبلغ دو هزار دلار خریداری کرد، کمتر از 0.001٪ از توان استخراج شبکه را تشکیل میدهد. با چنین شانس کمی، مدت زیادی طول میکشد تا ماینر یک بلاک جدید پیدا کند و افزایش سختی شبکه شرایط را بدتر نیز میکند. اما پاسخ این مشکل استخرهای استخراج (Mining Pool) است.
استخرهای استخراج توسط شرکتها و گروههای ماینری اداره میشوند. ماینرها میتوانند با مشارکت در استخر و تقسیم پاداش بین همه شرکتکنندگان، یک جریان ثابت بیتکوین از روزی که ماینرهای خود را فعال میکنند، داشته باشند. آمار برخی از استخرهای استخراج را میتوان در Blockchain.info مشاهده کرد.
همانطور که در بالا ذکر شد، سادهترین راه برای به دست آوردن بیتکوین خرید ساده آن در یکی از صرافیها است. شما همیشه میتوانید از «استراتژی کلنگ» استفاده کنید. این استراتژی همان افرادی است که در طی هجوم برای کشف طلا در معادل کالیفرنیا در سال 1849، به جای حفاری برای طلا، به فروش بیل و کلنگ به مردم پرداختند.
به بیان مدرن، در شرکتهایی که این کلنگها را تولید میکنند سرمایهگذاری کنید. در حوزه رمزارزها، کلنگ همان شرکتی است که تجهیزات مورد استفاده برای استخراج بیتکوین را تولید میکند. شما میتوانید به جستجوی شرکتهایی بپردازید که بجای رمزارز، تجهیزات آسیک یا کارت گرافیک تولید میکنند.
قانونی بودن استخراج بیتکوین کاملاً به موقعیت جغرافیایی شما بستگی دارد. بیتکوین میتواند سلطه ارزهای فیات و کنترل دولت بر بازارهای مالی را تهدید کند. به همین دلیل، بیتکوین در کشورهای خاصی کاملاً غیرقانونی است. مالکیت و استخراج بیتکوین در بیشتر کشورها قانونی است. برخی از نمونههای غیرقانونی آن الجزایر، مصر، مراکش، بولیوی، اکوادور، نپال و پاکستان است. به طور کلی، استفاده و استخراج بیتکوین در بیشتر نقاط جهان قانونی است.
خطرات استخراج اغلب خطرات مالی و قانونی است. همانطور که گفته شد، استخراج بیتکوین و به طور کلی استخراج، یک ریسک مالی است. یک فرد ممکن است صدها یا هزاران دلار صرف خرید تجهیزات ماینینگ کند اما هیچ سودی به دست نیاورد. با عضویت در استخرهای استخراج میتوان این خطر را کاهش داد. اگر در جایی زندگی میکنید که ماینینگ غیرقانونی است و به دنبال استخراج هستید، باید در این مورد تجدید نظر کنید. همچنین خوب است که قبل از سرمایهگذاری در تجهیزات استخراج، در مورد مقررات و دیدگاه کلی کشورها نسبت به رمزارزها تحقیق کنید.
یک خطر بالقوه دیگر استخراج بیتکوین (و دیگر سیستمهای اثبات کار) افزایش مصرف انرژی مورد نیاز سیستمهای رایانهای است که الگوریتمهای استخراج را اجرا میکنند. گرچه کارایی تراشههای آسیک ماینرها به شدت افزایش یافته است، اما رشد شبکه خود در حال پیشی گرفتن از پیشرفت تکنولوژی است. در نتیجه، نگرانیهایی در مورد پیامدهای زیستمحیطی و ردپای کربن بیتکوین به وجود آمده است.
با این حال، تلاشها برای کاهش اثرات زیستمحیطی با جستجوی انرژیهای پاک (مانند انرژی زمینگرمایی یا خورشیدی) و همچنین استفاده از اعتبارات جبرانکننده کربن در حال انجام است. یک استراتژی دیگر روی آوردن به مکانیسمهای اجماع کممصرف مانند اثبات سهام (PoS) است. با این حال، PoS با مشکلات و ناکارآمدیهای خاص خود همراه است.
با توجه به اینکه جدید و نوپا بودن صنعت استخراج بیت کوین، میتوان گفت که مانند دیگر صنایع جدید در حوزههای دیگر، علاوه بر سودهای چشمگیری که دارند، پرریسک هم هستند. بنابراین لازم است قبل از شروع هرگونه فعالیت در این صنعت، به طور کامل به جزییات شرایط انجام شود آن آشنا بود. در واقع بدون تحقیقات کافی و بدون در نظر گرفتن ریسکهای این کار، ضررهای جبرانناپذیری میتواند به بار بیاورد. در این مقاله سعی شد، جوانب مختلف این صنعت مورد بررسی قرار بگیرد که بیشتر با عملیات استخراج آشنا شوید و بتوانید قبل از شروع، همه مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار دهید.
آیا مطلب مفید بود ؟
از حمایت شما سپاسگزاریم. خوشحالیم این مطلب برای شما مفید بوده است
دیدگاه شما با موفقیت ثبت شد
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *