TVL چیست؛ نگاهی دقیق‌تر به یک شاخص مهم در حوزه DeFi

مجموع دارایی قفل‌شده (TVL) یکی از فاکتورهای مهم برای بررسی پروژه‌های دیفای می‌باشد. در این مقاله سعی شده به سوالات کلیدی مانند سوالات زیر پاسخ داده شود:

• مجموع دارایی قفل‌شده (TVL) چیست؟
• تاریخچه TVL
• چرا TVL مهم است؟
• برترین‌های بازار از نظر TVL چه پروژه‌هایی هستند؟

امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) در حال حاضر دارای ارزش بالغ بر 80 میلیارد دلار است که 125 پروژه در آن در حال فعالیت هستند. اندازه گیری و ردیابی ارزش کلی بازار DeFi به اندازه ارزش کلی بازار مهم و حیاتی شده است. همانطور که صنعت DeFi به سرعت در حال رشد است، شاخص‌های TVL به اندازه اخبار مربوط به ارزش بازار و رتبه‌بندی پلتفرم‌ها توجه‌ها را به خود جلب می‌کند.

مجموع دارایی قفل‌شده (TVL) چیست؟

TVL، کل ارزشی است که پلتفرم DeFi در قراردادهای هوشمند آن نگه می‌دارد که نشان دهنده مجموع تمام وجوه موجود شامل استقراض، وام و ظرفیت معاملات بر روی پلتفرم می‌باشد. TVL نشان می‌دهد که یک برنامه DeFi چقدر در جلب علاقه کاربران فعال موفق است، در واقع TVL معیاری خاص برای پروژه‌های DeFi است.

محاسبه دقیق TVL به ماهیت برنامه یا اپلیکیشن DeFi بستگی دارد. در میان پروژه‌های برتر DeFi از نظر TVL، چندین نوع وجود دارد که سه نوع کلیدی عبارتند از:

پروتکل‌های وام‌دهی و استقراض

عملکرد اصلی این پروتکل‌ها استفاده از استخرهای نقدینگی برای قرض دادن وجوه رمزنگاری به کاربران و اجازه دادن به کاربران برای استقراض وجه از استخرها است.

نمونه‌های معروف این پروتکل‌ها عبارتند از:

Aave (AAVE)

Maker (MKR)

Compound (COMP)

Liquidity (LUSD)

برای این پروتکل‌ها، TVL به ارزش کل موجود در استخرهای وام دهی و قرض‌دهی اشاره دارد.

صرافی‌های غیرمتمرکز (DeXs)

این پروتکل‌ها به کاربران اجازه می‌دهد تا رمز ارزها را با استفاده از بازارساز خودکار (AMM) مبادله و یا معامله کنند. لازم به ذکر است که هنگام مبادله دارایی‌ها در این پلتفرم‌ها، کاربران مستقیماً با یکدیگر معامله نمی‌کنند. نمونه‌های اصلی این پروتکل‌ها عبارتند از:

Curve Finance (CRV)

UniSwap (UNI)

SushiSwap (SUSHI)

در این پلتفرم‌ها، TVL به ارزش کل موجود در تمام استخرهای جفت سکه (coin-pair) اشاره دارد.

پروتکل‌های بهینه‌ساز سودآوری

این برنامه‌ها از الگوریتم‌هایی استفاده می‌کنند که سرمایه‌ کاربران را در پلتفرم‌های وام‌دهی و استقراض بهینه می‌کنند که در واقع پورتفوی آن‌ها را به صورت خودکار مدیریت می‌کنند. کاربران پلتفرم، وجوه خود را به پروتکل واریز می‌کنند و الگوریتم آن وجوه را به استخرهایی با بهترین بازده اختصاص می‌دهد. در حال حاضر بهترین پروتکل‌ها عبارتند از:

Convex (CVX)

 Yearn. Finance (YFI)

Balancer (BAL)

در این پروتکل‌ها، TVL معمولاً به ارزشی اشاره می‌کند که کاربران برای بهینه‌سازی به برنامه قرض داده‌اند.

چرا TVL اهمیت دارد؟

همانطور که گفته شد، TVL یکی از شاخص‌های مهم و همچنین بارزترین شاخص محبوبیت پروژه DeFi در بین کاربران است. ارقام ارزش بازار (Market Cap) ممکن است نشان‌هایی از فهم و درک پروتکل توسط کل بازار، از جمله سرمایه گذاران منفعل باشد. این کاربران منفعل هستند که در توکن پروتکل سرمایه گذاری می‌کنند و انتظار رشد و موفقیت پروژه را دارند و لزوما ممکن است به هیچ وجه از خود پروتکل استفاده نکنند. در واقع این کاربران با خرید توکن پلتفرم به امید افزایش قیمت آن، به افزایش مقدار ارزش بازار کمک می‌کنند. از سوی دیگر، اعداد و ارقام TVL نشان دهنده استفاده از پلتفرم توسط کاربران فعال است، کسانی که با استفاده از پلتفرم تراکنش انجام می‌دهند.

اگر به معیاری نیاز دارید که ببینید بازار در مورد پتانسیل و آینده یک پروژه DeFi چه فکر می‌کند، به ارقام ارزش بازار یا همان مارکت کپ نگاه کنید. اما اگر می‌خواهید ببینید که بازار در حال حاضر در مورد پروژه چه فکری می‌کند، ارقام TVL را مطالعه کنید.

علاوه بر این، نگاه به نسبت TVL نیز می‌تواند مفید واقع شود، معیاری که ارزش بازار (Market Cap) و آمار TVL را ترکیب می‌کند. مقدار این نسبت TVL برابر است با تقسیم مارکت کپ آن پروتکل بر مجموع دارایی قفل‌شده‌اش (TVL).

هرچه مقدار این نسبت کمتر باشد، بهتر است. زیرا همانطور که از فرمولش مشخص است، اگر مقدار سرمایه قفل شده‌اش بیشتر از مقدار مارکت کپ باشد، ممکن است پتانسیل رشد خوبی در آینده داشته باشد.

برترین پروژه‌ها از نظر TVL

TVL مربوط به 125 اپلیکیشن برتر DeFi، حدود 83 میلیارد دلار می‌باشد. اگرچه محاسبه TVL تمام پروژه‌های DeFi موجود عملاً غیرممکن است، این اپلیکیشن‌ها احتمالاً سهم بزرگی از تمام TVL این حوزه هستند.

10 اپلیکیشن برتر DeFi از نظر TVL تا 20 سپتامبر 2021 (منبع: DeFiPulse.com)

همانطور که از جدول بالا نیز مشخص است، در زمان نوشتار این مقاله 3 پروژه برتر در اختیار Aave، InstaDApp و Maker می‌باشد.

تاریخچه TVL

در سال 2017 با ورود اولین پروژه‌های DeFi به بازار، محاسبات مربوط به TVL آغاز شد. در پایان سال 2017، TVL کل صنعت حدود 120 میلیون دلار بود. این صنعت از سال 2018 رشد سریعی را تجربه کرد و در پایان آن سال، TVL به 6.5 میلیارد دلار افزایش یافت که برابر با 54000٪ افزایش سالانه بود. با این حال، با شروع بلوغ صنعت DeFi، این افزایش سالانه بسیار کمتر شد. تا پایان سال 2019، TVL حوزه دیفای حدود 8.5 میلیارد دلار بود که سالانه 31 درصد افزایش داشت و در سال 2020، به میزان 188 درصد رشد کرد و در مجموع به 24.5 میلیارد دلار رسید. در حال حاضر، در اواخر سپتامبر 2021، TVL تقریباً 83 میلیارد دلار است.

با توجه به اعداد موجود، متوجه می‌شویم که از سال 2019، نرخ رشد DeFi، همانطور که توسط TVL اندازه گیری می‌شود، در حال افزایش است.

جمع‌بندی

TVL یک معیار مهم و حیاتی برای عملکرد پروژه‌های DeFi است. در واقع یک ابزار مفید مربوط به مارکت کپ بازار برای تجزیه و تحلیل برنامه‌های DeFi می‌باشد. اگرچه بررسی ارزش بازار یا همان مارکت کپ، معیار مناسبی در تحلیل شما برای آینده است، TVL بهترین شاخص برای واکاوی عملکرد فعلی است.

علاوه بر این، با استفاده از نسبت TVL، شاخصی که TVL و ارزش بازار را ترکیب می‌کند، می‌توانید بینش بیشتری در مورد پروژه‌های DeFi مورد علاقه خود به دست آورید. هنگام تجزیه و تحلیل آمار TVL پلتفرم‌های مختلف DeFi، به این نکته توجه داشته باشید که به دلیل ماهیت ناپایدار صنعت DeFi، اعداد TVL می‌توانند به شدت تغییر کنند، اغلب در عرض چند روز یا حتی چند ساعت.