شبکه اتریوم با معرفی قراردادهای هوشمند تحولی بزرگ را در دنیای بلاکچین ایجاد نموده است. با قرار دادهای هوشمند در واقع شما میتوانید برنامههای کاربردی را بر روی بلاکچین راه اندازی و اجرا نمایید و از مزایای بلاکچین بهرهمند شوید. امروزه بلاکچینهای مختلفی امکان اجرای قرار دادهای هوشمند بر روی خود را ایجاد کردهاند ولی اتریوم به عنوان اولین پرچم دار این حوزه از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است چرا که تا کنون قرار دادهای هوشمند فراوانی در غالبها و پلتفرمهای مختلف بر روی آن ایجاد شده است. در ابتدا و قبل از شلوغ شدن شبکه همه چیز خوب بود ولی رفته رفته با راه اندازی قراردادهای هوشمند مختلف با کاربردهای متفاوت بر روی این شبکه کارمزدهای استفاده از این شبکه سر به فلک کشید تا جایی که یک انتقال ساده رمزارز از یک کیف پول به کیف پولی دیگر کارمزدی حتی بیشتر از موجودی داخل کیف پول داشت!در این مقاله شما را با یکی از پیشروترین راه کارهای لایه 2 اتریوم که برای ارتقای مقیاسپذیری و افزایش سرعت تراکنشها و مخصوصا کاهش کارمزد شبکه اتریوم بکار میرود آشنا میکنیم. البته در ابتدا برای درک بهتر موضوع مروری داریم به موقعیت قرار گیری رولآپها در مجموعه راه کارهای لایه 2 اتریوم که تاکنون برای کاهش کارمزدهای شبکه و افزایش سرعت تراکنشها ارائه شده است.
اگر شبکه اتریوم را همانند خیابانی فرض کنیم و قراردادهای هوشمند مثل اتومبیلهای داخل این خیابان باشد این خیابان با افزایش قراردادهای هوشمند مختلف بر روی شبکه بسیار شلوغ شده است. یکی از مشکلات مهم شبکه اصلی اتریوم که آن را لایه 1 اتریوم مینامیم مقیاسپذیری پایین آن است یعنی مدت زمان زیادی برای تایید شدن تراکنشها نیاز دارد که این خود باعث بالا رفتن گس شبکه و کارمزدها شده است. در واقع خیابانی که در ابتدا مثال زدیم با قراردادهای هوشمند پر شده و باید چارهای اندیشیده شود. در اینجا دو راه حل اصلی وجود دارد، راه کارهای لایه 1 یا ON-CHAIN که برای پروژه اتریوم 2 طرحریزی شدهاند و راه کارهای لایه 2 یا OFF-CHAIN که رولآپها (Rollups)ها جزء این دسته قرار دارند.
راه کارهای لایه 1 یا ON-CHAIN که برای اتریوم 2 طرحریزی شدهاند شاردینگ و اثبات سهام هستند ولی این راه کارها هم اکنون بر روی اتریوم 1 قابل اجرا نیستند. و تا اجرایی شدن اتریوم 2 باید از راه کارهای لایه 2 که بر روی اتریوم 1 قابل اجرا هستند استفاده کرد. از این راه کارها میتوان موارد زیر را نام برد:
رولآپها (Rollups)، پلاسما(Plasma)، کانالهای وضعیت (State Channels)، زنجیرهای جانبی (Sidechains)، راهحلهای ترکیبی (Hybrid solutions)، ولیدیوم (Validium).
در ادامه به معرفی رولآپها (Rollups) میپردازیم.
رولآپها تراکنشها را بیرون از زنجیر اصلی اتریوم انجام میدهند و سپس اطلاعات مجموعه تراکنشهای انجام شده را به لایه 1 اتریوم منتقل میکنند. بنابراین بدون اینکه شبکه اصلی (لایه 1) اتریوم را شلوغ کنند تراکنشها را در لایه 2 بطور OFF-CHAIN انجام داده و سپس این اطلاعات را به لایه 1 اتریوم انتقال میدهند. و در واقع تایید تراکنشها در لایه 1 ( لایه اصلی ) اتریوم انجام میشود. بنابراین امنیت شبکه توسط لایه 1 تامین شده و این بسیار مهم است.
اولین و مهمترین مزیت رولآپها این است که با توجه به اینکه تراکنشها را در خارج از شبکه اصلی انجام میدهند بنابراین از سرعت بالاتری نسبت به انجام تراکنشها در لایه 1 برخوردارند و در عین حال با توجه به اینکه در پایان انجام تراکنش همانطور که از نامشان پیداست اطلاعات را در رول یا بستههایی مشخص برای تایید نهایی تراکنشها در اختیار لایه 1 اتریوم قرار میدهند، امنیت شبکه خود را حفظ کرده و از لحاظ امنیت همانند لایه 1 اتریوم هستند. از مزایای دیگر رول آپها میتوان به این موضوع اشاره نمود که اکثر قرار دادهای هوشمند اجرایی در لایه 1 اتریوم در رول آپها قابل اجراست که این موضوع به افزایش کارایی آنها در اجرا کردن قرار دادهای هوشمند کمک فراوانی میکند.
دو نوع مختلف رول آپ وجود دارد که عبارتند از:
Optimistic rollups و Zero-knowledge rollups. یکی از موضوعاتی که در راه کارهای لایه 2 از اهمیت ویژهای برخوردار است موضوع ترکیبپذیری و میزان سازگار بودن پروژه با لایه 1 اتریوم است. این باعث میشود که برنامههای سازگار در لایه 1 اتریوم بتواند در راه کار لایه 2 اتریوم به همان صورت و کیفیت اما با سرعتی بیشتر و کارمزدی کمتر اجرا شود. این موضوع یکی از مزایای مهم راه کار Optimistic rollups است. از پروژههای معروف و کاربردی که بر روی Optimistic rollups کار میکنند میتوان به پروژه Optimism و آربیتروم اشاره نمود. از جمله مواردی که کاربران باید توجه داشته باشند طولانی بودن زمان تبدیل اتریوم در لایه 2 به لایه 1 در برخی پروژهها است که ممکن است تا یک هفته طول بکشد.
در Zero-knowledge rollups تبدیل و بازگشت اتریوم لایه 2 به لایه 1 بسیار سریعتر است و ممکن است این نتیجه گیری را داشته باشید که این رول آپ از Optimistic rollups بهتر است اما زود قضاوت نکنید چرا که به دلیل پیچیدگیهایی که در ساختار عملکردی Zero-knowledge rollups وجود دارد بسیاری از قرار دادهای هوشمندی که در لایه 1 اتریوم وجود دارند قابل اجرا بر روی این رول آپ نیستند که این مشکل بزرگی است، البته پروژههایی مثل ZK Sync مشغول کار بر روی این موضوع هستند و احتمال دارد راه حلی برای این موضوع ارائه دهند.
به هر حال هر دو نوع رول آپها این قابلیت را دارند که میزان تراکنشهای اتریوم که در لایه اصلی آن بین 15 تا 45 (TPS) است را به 1000 تا 4000 (TPS) در لایه 2 ارتقا دهند که این دستاورد بسیار بزرگی به حساب میآید.
اتریوم به عنوان اولین بستری که روی آن میتوان قرار دادهای هوشمند را اجرا نمود تحولی بزرگ را در حوزه بلاکچین و کاربردهای آن داشته است اما با شلوغ شدن شبکه و افزایش قرار دادهای هوشمند در بستر اتریوم مشکل مقیاسپذیری و بالا رفتن کارمزد تراکنشها، برنامه نویسان این حوزه را به فکر چاره انداخته است و راه کارهای فراوان و پروژههای متعددی معرفی شده است که از این میان پروژه رول آپ به عنوان یکی از پیشروترین این پروژهها مطرح است که توانسته بسیاری از مشکلات مربوط به مقیاسپذیری را حل کند، البته هنوز مشکلات فراوانی دارد که به تدریج باید در پی رفع آنها باشد.
آیا مطلب مفید بود ؟
از حمایت شما سپاسگزاریم. خوشحالیم این مطلب برای شما مفید بوده است
دیدگاه شما با موفقیت ثبت شد
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *