بر خلاف سالهای 2020 و 2021 که بازارهای مالی و سرمایهگذاری مخصوصاً بازار کریپتو شرایط خیلی خوبی را سپری میکردند، اما سال 2022 خاطرات خوبی را برای سرمایهگذاران از خود به جای نگذاشت. از نگاه سرمایه گذاری سال 2022 تا حدود زیادی ریسک گریز بود و اتفاقاتی که در این سال رخ داد باعث خروج نقدینگی از بازارهای سرمایه شد. در ادامه این مقاله با بیتفا همراه باشید تا نگاهی کلی به اتفاقات بازار رمز ارزها در سال 2022 داشته باشیم تا تجربیاتی را برای شروع سال 2023 کسب کنیم!
در آخر نیز نگاهی به شرایط کلی بازار در سال 2023 خواهیم داشت.
در حالی که سقف قیمتی بیت کوین در روز 10 نوامبر سال 2021 به ثبت رسید و بعد از آن روند ریزشی به خود گرفت اما دو ماه بعد از آن و با شروع سال 2022 همچنان عمده معامله گران دیدگاه صعودی و انتظار برگشت روند بازار داشتند و هنوز لباس خرسی بر تن نکرده بودند. در زمان شروع سال نو میلادی بیتکوین در محدوده 47 هزار دلار در حال معامله بود و حجم بازار آن برابر با بیش از 900 میلیارد دلار بود، این در حالی است که در زمان نگارش این مقاله و همزمان با پایان سال 2022 حجم بازار کل مارکت کریپتو کمتر از 800 میلیارد دلار رسیده است! (این موضوع به این منظور است که سال 2022 برای بازار کریپتو اصلاً جذاب نبوده است)
موردی بعدی که در رابطه با شروع سال 2022 و پایان آن میتواند جذاب باشد مقایسه 10 رمزارز برتر (از نظر حجم بازار) در شروع سال و پایان آن میباشد. (به عکس زیر دقت داشته باشید که لیستی از ارزهای برتر در شروع سال 2022 میباشد)
در این لیست ارزهای SOL، Luna و Dot در 10 رتبه بالا دیده میشوند در حالی که در پایان سال جایگاه خود را از دست دادهاند!
در سال 2022، سیاستهای مالی و پولی اتخاذ شده توسط بانکهای مرکزی (مخصوصاً بانک مرکز آمریکا) یکی از اصلیترین دلایل ریسک گریز شدن سرمایه گذاران و در ادامه آن ریزش بازار بوده است. در ادامه افزایش تورم در سطح اقتصاد جهانی (ناشی از سیاستها انبساطی بانکها پس از شیوع کرونا) بانکهای مرکزی اقدام به اتخاذ سیاستهای انقباضی کرده و این سیاستها باعث ریسک گریز شدن سرمایهگذاران شد. کاهش کمکهای معیشتی، کاهش بالانس شیت و افزایش نرخ بهره، مواردی بودند که تاثیر مستقیم بر ریزش بازارهایس سرمایه به خصوص بازار کریپتو داشتند!
اختلافاتی که از سال 2014 میان دو کشور روسیه و اوکراین وجود داشت در اواخر سال 2021 شدت گرفت و با شروع سال 2022 احتمال حمله نظامی روسیه به اوکراین پر رنگتر شد. با گذشت زمان و بالا رفتن احتمال جنگ، بازارهای مالی واکنش منفی خود را نسبت به اتفاقات نشان میدادند و روند ریزشی آنها شدت میگرفت؛ تا زمانی که تقریباً دو ماه پس از شروع سال 2022 و در روز 24 فبریه جنگ میان دو کشور شروع شده و بازارهای سرمایه واکنش منفی خود را به صورت کامل نشان دادند. در ابتدای شروع جنگ، بازارهای مالی (مخصوصاً بازار بورس روسیه و ارز ملی این کشور) شاهد نوسانات شدید بودند تا رفته رفته هیجانات کاهش یافته و تاثیر اتفاق بر بازار مشخص شد. اما چرا جنگ روسیه و اوکران تاثیر منفی بر روی بازارهای سرمایه داشتند؟
با شروع جنگ میان این دو کشور شاهد تحرکاتو برخوردهای اتحادیه اروپا و کشور روسیه بودیم. این تحرکات باعث کم شدن عرضه سوخت از طرف روسیه به دیگر کشورها شد که نتیجه آن رشد قیمتی سوخت و تاثیر مستقیم آن بر اقتصاد جهانی بود. با افزایش هزینه سوخت، باری دیگر شاهد افزایش قیمتها و در نتیجه ایجاد تورم بیشتر بودیم که همین موضوع بانکهای مرکزی را مجبور به افزایش سختگیریها در اتخاذ سیاستهای انقباضی کرد؛ افزایش این نوع سختگیریها باعث افزایش ریسک گریزی سرمایه گذاران و در ادامه خروج نقدینگی از بازارهای سرمایهگذاری شد!
بعد از شروع جنگ روسیه و اوکراین شایعاتی در رابطه با استفاده این کشورها از رمز ارزها مخصوصاً رمز ارزهای حوزه Privacy (حریم خصوصی) منتشر شد که باعث رشد پروژههای فعال در این حوزه شد. ارز ZEC که یکی از معروفترین ارزهای این حوزه میباشد، در شرایط نامناسبی که بعد از جنگ ایجاد شده بود، تنها در 15 روز پس از شروع جنگ 90 درصد و در 30 روز 160 درصد رشد قیمتی را تجربه کرد. علاوه بر ارز ZEC دیگر ارزهای فعال در این حوزه نیز رشدهای خوبی را تجربه کردند؛ برای مثال ارز XMR که از نظر حجم بازار برترین ارز فعال در این حوزه میباشد به دلیل برخی اخبار مرتبط با این موضوع، تنها در یک روز تا 76 درصد رشد را تجربه کرد!
در حالی که بعد از شروع جنگ روسیه و اوکراین بازارهای مالی شرایط مناسبی نداشتند، اما Terra روز به روز در حال رشد بود. ترا مکانیزمی جفت ارزی در پیش داشت که نسبتی بین دو ارز LUNA و استیبل کوین UST را تنظیم میکرد. تقاضا برای استیبل کوین UST روز به روز در حال افزایش بود و این افزایش تقاضا باعث رشد قیمتی لونا نیز میشد. اما در تاریخ 9 ماه می اتفاقی ناگوار برای این پروژه پیش آمد. De-Peg شدن استیبل کوین UST و در ادامه نمایان شدن یک باگ که مانند یک گرداب هر دو ارز LUNA و UST را به نابودی کشاند باعث شد این پروژه به کلی از بین برود!
شبکه ترا سرمایه گذاران بزرگی داشت، اکوسیستم قدرتمندی در دیفای ایجاد کرده بود و بیش از 20 میلیارد دلار نقدینگی قفل شده (TVL) بر بستر خود جذب کرده بود؛ شکست این پروژه نام دار، شوکی بزرگ به بازار کم جان کریپتو وارد کرد و باعث ریزش سنگین بازار کریپتو شد (بعد از این اتفاق بیت کوین تنها در 4 روز 25 درصد ریزش را تجربه کرد). شکست پروژه ترا اعتماد بخش زیادی از کاربران را نسبت به بازار رمز ارزها از بین برد. این موضوع یکی از تلخ ترین اتفاقات 2022 برای بازار رمزارزها به حساب میآید!
برای اطلاعات بیشتر در رابطه با اتفاقات پروژه ترا (Luna) پیشنهاد میکنم مقاله "رشد 340% لونا کلاسیک (LUNC)؛ دلیل رشد لونا چیست؟" را از سایت بیتفا مطالعه کنید.
شکست پروژه ترا و نابودی رمزارز Luna پایان ماجرا نبوده و تازه بعد از آن ورشکستگی سازمانها و پروژههای مختلف فعال در حوزه کریپتو شروع شد. شکست ترا شوک بزرگی مخصوصاً به حوزه دیفای وارد کرد؛ ریزش ناگهانی بازار باعث ضرر عده زیادی از سرمایه گذاران و سازمانهای بزرگ فعال در این حوزه شد که متاسفانه در ادامه باعث ورشکستگی تعداد زیادی از آنها از جمله CELSIUS، 3AC، VOYAGA و... شد. این شکستهای دومینویی تاثیر بسیار منفی بر بازار رمز ارزها و اعتبار آن گذاشت. در ادامه این ورشکستگیها گریبانگیر بازیگران بزرگ از جمله صرافیها شد!
در سالی که گذشت، ورشکستگیهای پروژههای بلاکچینی تمامی نداشت؛ اوایل ماه نوامبر اختلافاتی میان آقای Changpeng Zhao (مدیر عامل صرافی بایننس) و Sam Bankman-Fried (مدیر عامل صرافی FTX) پیش آمد و مدیرعامل صرافی بایننس معتقد بود صرافی FTX سرمایه کافی برای بازپرداخت به کاربران خود ندارد. همین موضوع باعث ایجاد ترس در میان کاربران صرافی FTX شده و کاربران شروع به خالی کردن حسابهای خود کردند و از آنجایی که FTX سرمایه کافی برای بازپرداخت به مخاطبین خود را نداشت، برداشتها را غیرفعال کرده و در نهایت اعلام ورشکستگی کرد.
شکست صرافی FTX که یکی از معتبرترین و بزرگترین صرافیهای کریپتو بود، ضربه بزرگی به اعتبار این حوزه وارد کرد و در نتیجه بیت کوین و در ادامه آن دیگر رمز ارزها مجدد شاهد ریزش سنگین بودند. کاربران اعتماد خود را نسبت به صرافیهای متمرکز از دست داده و شروع به خالی کردن سرمایه خود را از این نوع صرافیها کردند (در ادامه این موضوه توکنهای بومی کیف پولها مخصوصاً TWT شاهد رشدهای بالایی بودند). در ادامه ابهاماتی در رابطه با داراییهای صرافی Crypto.com نیز مطرح شد و مجموع این اتفاقات باعث ریزش ارزهای بومی صرافیهای متمرکز از جمله FTT (بیش از 87 درصد تنها در 3 روز) شد. اما چرا ورشکستگی FTX بازار رمز ارزها را به کلی درگیر کرد؟
تاثیرات ورشکستگی صرافی FTX تنها در حوزه صرافیهای متمرکز محدود نشده و تاثیرات گستردهتری نیز داشت. صندوق سرمایه گذاری Alameda که سرمایه گذاریهای گستردهای در حوزه رمز ارزها داشته است زیر مجموعه صرافی FTX به حساب میآید و ورشکستگی این صرافی تاثیر مستقیم بر این صندوق گذاشت. صندوق آلامدا در ادامه ورشکستگی صرافی FTX مجبور شد تا بخش زیادی از سرمایه خود را نقد کند و این نقد کردن یک عرضه شدید در بازار ایجاد کرد. در ادامه ارزهایی که آلامدا سرمایه گذار اصلی آنها بود ریزش شدیدتری را تجربه کردند که بزرگترین بازنده این لیست رمزارز SOL بود. ارز سولانا که خود در سال 2022 شرایط خوبی را نداشت و با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم میکرد، بعد از مشکلات آلامدا درگیر بحران جدیتری شده و تنها در 4 روز حدود 70 درصد ریزش قیمتی را تجربه کرد! (برای اطلاعات بیشتر در رابطه با شرایط سولانا پیشنهاد میکنم مقاله "ریزش 66 درصدی سولانا (SOL)؛ دلیل ریزش سولانا چیست؟" را از سایت بیتفا مطالعه کنید)
از دیگر پروژههای بلاکچینی که FTX سرمایه گذار اصلی آن بود و با ورشکستگی آن با بحران مواجه شدند میتوان به رمز ارزهای Near و تا حدودی Aptos اشاره کرد. (البته در نظر داشته باشید Aptos سرمایه گذران زیادی داشته و تنها متکی بر FTX نیست)
یکی از اصلیترین دلایل رشد حوزه رمزارزها در سالهای 2020 و 2021 را میتوان به موفقیتهای حوزه دیفای نسبت داد؛ اما در سال 2022 شرایط کمی در حوزه دیفای تغییر یافت و برخلاف دو سال گذشته، در سال 2022 حوزه دیفای خود یکی از دلایل ریزش بازر بود. در تصویر پایین یه نگاهی به پلتفرمهای دیفای در سال 2022 خواهیم داشت.
در زمان شروع سال 2022، مجموع میزان نقدینگی قفل شده (TVL) در تمام پلتفرمهای فعال در حوزه دیفای برابر با حدود 170 میلیارد دلار بود، این در حالی است که یک سال پس از آن و در پایان سال 2022 این میزان به حدود 39 میلیارد دلار کاهش یافته است (77 درصد ریزش) و این موضوع نشان دهنده کاهش شدید میزان تعامل کاربران با حوزه DeFi در سال 2022 میباشد. اما در نگاهی دقیقتر به هر کدام از بسترهای بلاکچینی میتوان دلیل این ریزش را بیشتر متوجه شد!
در ابتدای سال 2022 بلاکچین اتریوم با حدود 97 میلیارد دلار نقدنگی قفل شده (57 درصد از کل) در رتبه اول و بلاکچین Terra با بیش ار 12 میلیارد دلار نقدینگی قفل شده (7.2 درصد از کل) در رتبه دوم قرار داشت؛ حجم نقدینگی قبل شده بر بستر شبکه ترا با توجه به پیشرفتهایی که در ابتدای سال 2022 شاهد بود، در حال رشد بود در حالی که در ماه می حجم نقدینگی این بستر به به بیش از 20 میلیارد دلار رسید و بیش از 14 درصد از حجم بازار دیفای را در اختیار خود قرار داده بود!
اما مدت زیادی طول نکشید که ترا با مشکل مواجه شد و کل حجم دارایی بر این بستر نابود شد؛ ریزش شدید نقدینگی بر بستر ترا باعث ایجاد ترس در سطح بازار مخصوصاً حوزه دیفای شده و ضربه بزرگی به این حوزه وارد شد. تنها در یک هفته حجم بازار حوزه دیفای از 146 میلیارد دلار به 80 میلیارد دلار رسید (45 درصد ریزش) و کار تمام پروژههای فعال در این حوزه را با مشکل مواجه کرد!
از دیگر بازندگان بزرگ حوزه دیفای در سال 2022 میتوان به بلاکچین سولانا اشاره داشت؛ سولانا در ابتدای سال 2022 بیش از 4 درصد از کل بازار دیفای را به خود اختصاص داده بود و حدود 6.8 میلیارد دلار نقدینگی بر بستر خود جذب کرده بود. این در حالی است که در پایان سال، سولانا حدود 97 درصد از حجم نقدینگی خود را از دست داده و تنها 220 میلیون دلار نقدینگی (0.5 درصد از کل) ذخیره شده بر این بستر وجود دارد.
اما شبکههای نیز وجود دارند که نسبتاً عملکرد مناسبتری را از خود نشان دادهاند. برای مثال شبکه لایه دوم آربیتروم در ابتدای سال تنها 1 درصد از نقدینگی قرار گرفته در حوزه دیفای را به خود اختصاص داده بود در حالی که در پایان سال این میزان به 2.7 درصد افزایش داشته است. رقیب اصلی آربیتروم، یعنی شبکه لایه دوم Optimism نیز برای در رقایت با دیگر شبکهها عملکرد مناسبی از خود نشان داده است و در حالی که در ابتدای سال تنها 0.2 درصد از کل نقدینگی ذخیره شده در حوزه دیفای را به خود اختصاص داده بود، در پایان سال این میزان 6 برابر شده و به 1.34 درصد افزایش پیدا کرده است!
در حالی که سال 2022 سال خوبی برای بازار کریپتو نبوده و پر از اتفاقات تلخ بود، اما تعدادی اتفاق خوب نیز در این سال رخ داد که در ادامه به بررسی این اتفاقات خواهیم پرداخت.
در حالی که در سال 2022 توجه به بازار کریپتو به شکل چشمگیری کاهش یافته بود، اما در همین شرایط نیز پروژههای وجو داشتند که با قدرت بالا بر روی توسعه پروژه خود متمرکز بودند. این موضوع میتواند نوید بخش یک آینده خوب برای بازار کریپتو در سالهای آینده باشد. پروژههایی مانند بلاکچین آپتوس، Hooked Protocol، Sui، بلاکچین Oasys، Injective و ... در ناامیدکننده ترین روزهای بازار نیز توانستند اعتماد سرمایه گذاران را جلب کرده و جذب سرمایههای خوبی را داشته باشند!
یکی از اتفاقات شیرین سال 2022 مخصوصاً برای خود مجموعه بیتفا، ایردراپ آپتوس بود. ما در مجموعه بیتفا از همان ابتدای شروع فعالیت بلاکچین آپتوس، توجه ویژهای به تحرکات این پروژه داشتیم و از در "بخش ایردراپ" به صورت دقیق این پروژه را زیر نظر داشتیم و در شرایط مناسبی مراحل مورد نیاز برای شرکت در ایردراپ آپتوس را در سایت آموزش دادیم؛ خوشبختانه بیش از 1500 نفر از کاربران ما در این ایردراپ شرکت کردند و هر نفر 150 واحد رمزارز APT دریافت کردند و این ایردراپ حدود 1200 تا 1500 دلار برای هر کدام از کاربران سود آوری داشت!!
در مجموع 110 هزار کاربر در سرتاسر دنیا از این ایردراپ بهرهمند شدند و یکی از اتفاقات جذاب سال 2022 به حساب آمد.
در حالی که در سال 2022 شکست سازمانهای بزرگ ضربه بزرگی به بازار کریپتو وارد کرد اما این اتفاق را میتوان در بلندمدت برای بازار کریپتو سودمند دانست. بازار کریپتو بر اصول تمرکز زدایی بنا شده است و سازمانهای بزرگ و متمرکز فعال در حوزه رمز ارزها بر خلاف اهداف این بازار میباشد. شکست این نوع سازمانها (مانند FTX) میتواند باعث پاکسازی بازار شده، زیرساختهای این حوزه را محکمتر کرده و در بلندمدت به نفع بازار کریپتو باشد.
البته در نظر داشته باشید بازار رمز ارزها در حال حرکت به سمت تمرکز زدایی میباشد و در نهایت انتظار داریم سازمانها و پلتفرمهای غیرمتمرکز بتوانند جایگزین نمونههای متمرکز خود شوند.
در شروع سال 2022، در میان 5 رمزارز برتر تنها یک استیبل کوین (استیبل کوین USDT) قرار داشت در حالی که این میزان در پایان سال 2022 به 2 استیبل کوین (استیبل کوینهای USDT و USDC) افزایش یافته است. علاوه بر این در ابتدای سال 2022 از میان 11 رمزارز برتر بازار تنها 2 مورد از آنها استیبل کوین بودند، در حالی که اکنون و همزمان با پایان سال 2022 4 مورد از 11 رمزارز برتر بازار را استیبل کوینها تشکیل دادهاند (استیبل کوینهای USDT ، DAI، USDC و BUSD).
دامینانس استیبل کوینها در زمان شروع سال 2022 برابر با 7 درصد (حدود 160 میلیارد دلار) بود؛ به این منظور که تنها 7 درصد از کل حجم بازار کریپتو متعلق به استیبل کوینها بود. این در حالی است که در پایان سال 2022 دامینانس استیبل کوینها به بیش از 17 درصد افزایش داشته است و این نشان دهنده عملکرد ضعیف بیتکوین و دیگر رمز ارزها در سال 2022 میباشد!
در سال 2022 حوزه NFT نیز همانند رمز ارزها عملکرد خوبی نداشته است؛ البته در سال 2022 نیز فرصتهای خوبی در حوزه NFT ها ایجاد شدهاند اما در مجموع در سال 2022 توجهات نسبت به این بازار نیز کاهش یافته است.
در حالی که حوزه NFT یکی از نقاط قوت و اصلیترین دلایل رشد بلاکچین سولانا بود، اما سولانا در سال 2022 در حوزه NFT ها نیز عملکرد موفقی نداشت و باعث شد توجهات نسبت به آن کاهش پیدا کند؛ در حدی که در اواخر سال 2022 برترین کالکشنهای NFT سوار بر بلاکچین سولانا (کالکشنهای Y00TS و DeGods) اعلام کردند که قصد مهاجرت از این بستر را دارند و شبکههای بلاکچینی اتریوم و پالیگان را به عنوان مقصدهای خود اعلام کردند.
اکوسیستم کاسماس یکی از اکوسیستمهایی بود که در سال 2022 روند توسعه نسبتاً خوبی را در پیش داشت. این اکوسیستم در سال 2022 پروژههای خوبی را معرفی کرده و علاوه بر آن ایردراپهای جذابی نیز داشته است (آموزشهای لازم در رابطه با ایردراپهای اکوسیستم کاسماس به صورت کامل در BitfaAir ارائه شده است) که با توجه به این موارد توانسته است کاربران و طرفداران زیادی را به جامعه خود جذب کند!
رمزارز Atom که ارز بومی این اکوسیستم میباشد در نیمه دوم سال 2022 عملکرد نسبتاً خوبی از خود نشان داده است و در این بازه زمانی عملکرد بسیار بهتری نسبت به بیت کوین داشته است! (جفت ارز Atom/BTC در این مدت 122 درصد رشد داشته است)
کندل سالیانه اکثر ارزها در سال 2022 به رنگ قرمز بسته شده و اکثر ارزها ریزش قیمتی را تجربه کرده بودند. اما در این بین تعدادی از ارزهای روند صعودی داشتند و توانستند کندل سالیانه خود را با رنگ سبز به پایان برسانند. در تصویر پایین لیست ارزهایی را مشاهده میکنید که در سال 2022 برایند مثبتی داشتهاند (از میان 100 ارز برتر).
از میان 100 ارز برتر، بهترین عملکرد را ارز TWT که ارز بومی کیف پول تراست ولت میباشد از خود به جا گذاشته است. این ارز در سال 2022 حدود 126 درصد رشد را تجربه کرد که در مقایسه با شرایط کلی بازار، آمار واقعاً جذابی میباشد. در رتبه بعدی نیز ارز BGB را مشاهده میکنید که در سال گذشته بیش از 60 درصد رشد قیمتی را تجریه کرد؛ این رمزارز ارز بومی صرافی Bitget میباشد. اما در رتبه سوم نیز مجدد با یک ارز مرتبط با صرافیهای متمرکز رو به رو هستیم، ارز OKB که ارز بومی صرافی OKX میباشد سال 2022 را حدود 18 درصد رشد به پایان رساند.
در رتبههای بعدی نیز دو رمزارز با پشتوانه طلا قرار دارند؛ ارزهای Pax Gold و Tether Gold دو رمزارز با پشتوانه طلا هستند که عمدتاً هم قیمت با طلا هستند. این دو رمزارز به واسطه رشد قیمتی طلا در سال 2022 خود نیز یک رشد نسبی تجربه کردهاند.
البته در تصویر زیر ارز USDJ که نوعی استیبل کوین با پشتوانه دلاری میباشد نیز قابل مشاهده است که حدود 7 درصد رشد قیمتی تجربه کرده است؛ اما از آنجایی که این رشد خلافغ اهئاف استیبل کوینها میباشد با از آن صرف نظر میکنیم!
سال 2022، سال جذابی برای حوزه کریپتو نبوده و اتفاقات تلخ زیادی در این سال رخ داد. اما خوشبختانه پروژهها خوبی در این سال بر روی توسعه خود تمرکز داشتند و انتظار میرود توسعه این نوع پروژه دوباره روزهای خوب را به بازار رمزارزها بازگرداند.
همزمان با شروع سال 2023 همچنان سیاستهای بانکهای مرکزی بر پایه انقباضی بوده و فعلاً نمیتوان انتظار تزریق نقدینگی به بازارهای سرمایه را داشت. اما با با توجه به بررسیهایی که از فعالیت پروژههای فعال در این بازار و شرایط موجود داشتهایم، میتوان این انتظار را داشت که در نیمه دومه دوم سال 2023 شرایط بازار کریپتو بهبود پیدا کند ( البته درصورتی که شرایط اقتصادی جهان متعادلتر شده باشد و رصد تحرکات بانکهای مرکزی بسیار ضروری است).
یکی از بهترین اتفاقاتی که در سال 2022 صورت گرفت، توسعه زیرساختهای مورد نیاز برای بازار کریپتو بود که همین موضوع میتواند نوید بخش یک آینده روشن برای این بازار باشد و مطمئناً نتایج آن را در سال 2023 خواهیم دید!
آیا مطلب مفید بود ؟
از حمایت شما سپاسگزاریم. خوشحالیم این مطلب برای شما مفید بوده است
دیدگاه شما با موفقیت ثبت شد
شماره موبایل شما منتشر نخواهد شد. بخشهای موردنیاز علامتگذاری شدهاند *