صرافی غیر متمرکز چیست؟ - معرفی 5 صرافی غیر متمرکز برتر

آنچه در این مقاله می‌خوانید:

شما می توانید برای مطالعه سر فصل دلخواه خود در این مقاله با کلیک بر روی هر بخش به سر فصل مد نظر مراجعه کنید:

• صرافی غیر متمرکز به زبان ساده
• هدف صرافی‌های غیر متمرکز چیست؟
• تاریخچه صرافی‌های غیر متمرکز
• صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) چگونه کار می‌کنند؟
• صرافی های غیر متمرکز چه ویژگی‌هایی دارند؟
• مزایا و معایب صرافی‌های غیرمتمرکز
• معرفی 5 صرافی غیر متمرکز برتر
• جمع‌بندی

صرافی غیر متمرکز (Decentralized Exchange) نوعی اپلیکیشن غیر متمرکز بر بستر بلاکچین است که امکان انجام معاملات رمزارزها را بدون دخالت شخص ثالث را فراهم می‌کند. بنگاه‌های معاملاتی همیشه توسط شخص ثالث مدیریت می‌شدند و ماهیتی متمرکز داشتند؛ اما با روی کار آمدن فناوری بلاکچین و با بهره گیری از مزیت‌های آن، بستر های معاملاتی غیر متمرکزی یا همان صرافی‌های غیر متمرکز ایجاد شدند. این نوع صرافی‌ها مدیریت مرکزی ندارند، مدیریت آن‌ها بر عهده جامعه است و تمام فرایندهای محاسباتی و معاملاتی با توجه مکانیزم بازارساز خودکار (AMM) و قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. این نوع مکانیزم بی نیاز از مدیریت شخص ثالث است و در نتیجه امکان دستکاری قیمتی پایین‌تر است. اکثر توکن‌ها ابتدا در صرافی‌های غیر متمرکز لیست می‌شوند و پس از مدتی در صرافی‌های متمرکز (CEX) لیست می‌شند؛ این توکن‌ها عمده رشد قیمتی خود را در صرافی‌های غیر متمرکز تجربه می‌کنند. اما تفاوت دکس‌ها با صرافی‌های متمرکز چیست؟ چگونه باید با صرافی غیر متمرکز کار کرد؟ چه نوع فرصت‌هایی در این نوع صرافی‌ها ایجاد می‌شوند؟

در ادامه این مقاله با بیتفا همراه باشید تا به صورت کامل با صرافی‌های غیرمتمرکز آشنا شویم و در ادامه به تمام سوالات ذکر شده پاسخ خواهیم داد.

صرافی غیر متمرکز به زبان ساده

صرافی‌های غیر متمرکز بسترهایی در جهت انجام معاملات دارایی‌های رمزنگاری شده هستند اما در صرافی‌های غیرمتمرکز تراکنش‌ها و معاملات به صورت کاملاً غیر متمرکز صورت می‌گیرد. بازار رمز ارزها در قدم اول با اهداف تمرکز زدایی و غیر متمرکز شدن اقتصاد جهانی ایجاد شد و در نتیجه برای هم‌راستا شدن با این اهداف این نیاز احساس می‌شود تا معاملات این نوع دارایی‌ها نیز به صورت غیرمتمرکز و بدون نظارت قدرت ها صورت بگیرند. صرافی‌های غیرمتمرکز پلتفرم‌هایی هستند که از طرف سازمانی متمرکز مدیریت نمی‌شوند، صاحب دارایی‌ها در این نوع پلتفرم‌ها خود کاربران هستند و نهادی بر آن دارایی‌ها نظارت و دسترسی ندارد و دارایی‌ها با کمک معادلات و الگوریتم‌های ریاضی قیمت گذاری‌ می‌شوند تا این نسبت‌های قیمتی مورد دستکاری قرار نگیرند (بر خلاف اتفاقاتی که در صرافی‌های متمرکز صورت می‌گیرد). اما تمرکز زدایی به چه معنا می‌باشد و این نوع صرافی‌ها به چه صورت فعالیت خود را انجام می‌دهند؟

در این مقاله به صورت کامل و صفر تا صد به پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت، پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید!

هدف صرافی‌های غیر متمرکز چیست؟

همانطور که بالاتر ذکر شد، یکی از اصلی‌ترین اهداف پروژه‌های فعال در حوزه رمزارزها، تمرکز زدایی و ایجاد فضای بدون واسطه در اقتصاد جهان می‌باشد. تمرکز زدایی در دنیای رمز ارزها به معنای ایجاد ساختاری است که در آن قدرت مدیریتی به افرادی خاص محدود نشده و میان گروه گسترده‌تری توزیع می‌شود. بلاکچین این نوع ساختار را با بهره‌گیری از دفتر کل توزیع شده (DLT) ایجاد می‌کند. هدف از تمرکز زدایی انتقال قدرت تصمیم گیری از یک نهاد و سازمان متمرکز به شبکه‌ای توزیع شده میان تعداد گسترده‌ای از اعضا است.

یکی دیگر از شاخصه‌های تمرکز زدایی که صرافی‌های غیرمتمرکز نیز توجه زیادی به آن دارند کاهش حس نیاز به وجود اعتماد میان کاربران و ایجاد محیطی بی نیاز به اعتماد (Trustless) برای آن‌هاست. محیطی که در آن شخص سومی وجود نداشته باشد و تمام فرایند‌ها به صورت امن و بی نیاز به دخالت فردی دیگر صورت بگیرد. بازار رمز ارزها بر پایه همین موضوع، یعنی تمرکز زدایی ایجاد شده بود اما با پیشرفت این بازار و افزایش تعداد پروژه‌های بلاکچینی و رمز ارزها، حس نیاز به بستری امن برای تبادلات دارایی احساس شد؛ بستری که خود می‌بایست ساز و کاری غیرمتمرکز داشته باشد و از دست واسطه ها خارج شود! در ادامه موضوع تبادلات رمز ارزها که یکی از مهمترین بحث‌های بازار کریپتو می‌باشد خواهیم پرداخت.

تاریخچه صرافی‌های غیر متمرکز

بیت کوین در ابتدای مسیر خود ناشناخته‌تر بود و افراد محدودی آن را می‌شناختند؛ در نتیجه تبادلات آن به نسبت سخت‌تر و عمق بازار آن بسیار محدود بود. در آن زمان تبادلات رمزارز عمدتاً به صورت همتا به همتا انجام می‌شد، به این صورت که یک نفر برای خرید رمزارز عمدتاً باید از طریق پلتفرم‌ها و پیام رسان‌های آنلاین یک فروشنده پیدا می‌کرد و با اعتماد به او، خرید خود را انجام داد. اما از آن‌جایی که در این حوزه قانون‌گذاری به نسبت کمتری صورت گرفته و امکان پیگیری تخلفات تقریباً ناممکن است، کلاهبرداری‌های زیادی در این نوع تبادلات صورت می‌گرفت و همین موضوع باعث دور شدن کاربران از این حوزه می‌شد. در نظر داشته باشید که یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تمرکز زدایی ایجاد محیطی بی‌نیاز به اعتماد است که این نوع تبادلات این موضوع را نقض می‌کرد.

در ادامه نهادهایی متمرکز تحت عنوان صرافی‌های رمزارزی (مانند بایننس) ایجاد شدند که فروشنده و خریدار را به یکدیگر متصل می‌کردند و درواقع نقش بازارساز را ایفا می‌کردند. در صورتی که در این روش امنیت بالاتری نسبت به روش قبلی وجود داشت اما این نوع صرافی‌ها تقریباً ساز و کاری همانند بانک‌ها و نهادهای مالی متمرکز را داشتند، قدرت مدیریتی در دستان افرادی تحت عنوان بازارساز بود؛ بازارسازی که توان مدیریت بازار و دستکاری قیمت را دارد که این موضوع نیز بر خلاف اصول تمرکز زدایی می‌باشد. در ادامه برای حل این مشکل پروتکل‌ها و پلتفرم‌هایی غیرمتمرکز تحت عنوان صرافی‌های غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) راه‌اندازی شدند که در ادامه به آشنایی با صرافی‌های غیر متمرکز خواهیم پرداخت.

صرافی‌های غیر متمرکز (DEX) چگونه کار می‌کنند؟

صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) نوعی اپلیکیشن غیرمتمرکز (DApps) هستند که با هدف ارزش‌گذاری و ایجاد نسبت قیمتی به صورت غیرمتمرکز ایجاد در فضای کریپتو کارنسی ها ایجاد شده‌اند. این نوع برنامه‌ها از مجموعه‌ای از کدهای برنامه نویسی شده تحت عنوان قراردادهای هوشمند و الگوریتم‌های ریاضی ایجاد شده‌اند که عمدتاً به صورت منبع باز (Open Source) ارائه می‌شوند؛ به این منظور که افراد می‌توانند کدهای آن را بررسی کنند تا از بی نقص بودن آن اطمینان حاصل کنند.

در این نوع پلتفرم‌ها کاربران ارتباط مستقیم با یکدیگر ندارند و با کدهای برنامه نویسی شده (اما با رابط کاربری بسیار آسان) رو به رو هستند. در این نوع پلتفرم‌ها کاربران نیاز به اعتماد کردن به یکدیگر ندارند و در نتیجه محیطی بی نیاز به اعتماد ایجاد می‌شود. از آنجایی که شخص رابط در این نوع تبادلات دخیل نیست، هیچ فرد خاصی در راس قدرت قرار ندارد و ساز و کار آن توسط قراردادهای هوشمند صورت می‌گیرد. دکس‌ها تا حد زیادی غیرمتمرکز هستند و اصول تمرکز زدایی را رعایت می‌کنند. همچنین این صرافی‌ها نیاز به ثبت نام و احراز هویت ندارند و تنها با وصل کردن کیف پول دیجیتالی کاربر به آن‌، قابل استفاده هستند.

ساز و کار این نوع پلتفرم‌ها با بهره‌گیری از استخرهای نقدینگی و مکانیزم بازارساز خودکار (AMM) صورت می‌گیرد؛ در ادامه با هر یک از آن‌ها بیشتر آشنا خواهیم شد.

مکانیزم بازار ساز خودکار (AMM) چیست؟

مکانیزم بازار ساز خودکار (Automated Market maker) متشکل از الگوریتم‌های ریاضی است؛ این مکانیزم را می‌توان هسته اصلی صرافی‌های غیرمتمرکز و تمامی پلتفرم‌های دیفای که با نسبت‌های قیمتی سر و کار دارند دانست. مکانیزم AMM این مسئولیت را بر عهده دارد تا به صورت کاملاً غیرمتمرکز یک نسبت قیمتی درست میان دو محصول ایجاد کند؛ منظور از کاملاً غیرمتمرکز این است که در حالی که که این نسبت قیمتی شکننده نیست و خطری سرمایه کاربران را تهدید نمی‌کند، در کنار آن هیچ شخص یا نهاد متمرکزی بر ایجاد این نسبت قیمتی دخالت ندارد!

مکانیزم بازارساز خودکار از سه عضو اصلی (استخر نقدینگی، تامین کننده نقدینگی) تشکیل شده است. استخرهای نقدینگی قراردادهای هوشمندی هستند که نقدینگی (رمز ارزها) مورد نظر پلتفرم در آن ذخیره می‌شود و نسبت قیمتی میان ارزها با توجه به الگوریتم‌های ریاضی در آن تعیین می‌شود (در بخش بعدی کامل با این استخرها آشنا می‌شویم). تامین کنندگان نقدینگی کاربرانی هستند که سرمایه خود را عمدتاً به صورت جفت ارزی در استخرهای نقدینگی قرار می‌دهند تا فرایند پلتفرم پیش برود و آن‌ها نیز در مقابل پاداش دریافت کنند. از آن‌جایی که این نوع پلتفرم‌ها کاملاً غیرمتمرکز هستند، هر کسی می‌تواند نقدینگی خود را در پلتفرم قرار دهد و از پاداش‌های این پلتفرم ها بهره‌مند شود. کاربران در اصل مشتری‌های این نوع پلتفرم‌ها هستند؛ آن‌ها تبادلات مالی خود را در این پانجام می‌دهند و در مقابل کارمزدی را پرداخت می‌کنند. بخش عمده‌ای از این کارمزدهای پرداخت شده به عنوان پاداش به تامین کنندگان نقدینگی پرداخته می‌شود و مابقی به عنوان درآمد پلتفرم ذخیره می‌شود تا هزینه‌های توسعه پلتفرم را پوشش دهد.

استخر نقدینگی چیست؟

استخرهای نقدینگی درواقع قطعه کدها و قراردادهای هوشمندی می‌باشند که تامین کنندگان نقدینگی دارایی خود را به این قراردادها واریز می‌کنند. این استخرها عمدتاً به صورت جفت ارزی هستند؛ به این معنا که دو نوع ارز مختلف اما به نسبت قیمتی برابر (برای مثال از هر کدام از ارزها 150هزار دلار) در این استخرها قرار می‌گیرند.

فرض کنید تامین کنندگان نقدینگی در استخر نقدینگی ETH/DAI 300 هزار دلار نقدینگی ایجاد کرده‌اند، پس در نتیجه نصف این دارایی‌ها که برابر با 150 هزار دلار است اتریوم و نصف دیگر DAI می‌باشد. اگر موجودی اتریوم این استخر را برابر با 150 واحد و موجودی DAI در این استخر را برابر با 150 هزار واحد فرض کنیم، می‌توان نتیجه گرفته که به ازای هر یک واحد اتریوم 1000 واحد DAI در این استخر قرار دارد و در نتیجه نسبت قیمتی آن‌ها برابر با یک به هزار (1:1000) است و کاربران با قرار دادن هر 1000 واحد DAI در این استخر می‌توانند یک واحد اتریوم برداشت کنند و یا برعکس!

حال اگر تقاضا برای اتریوم افزایش یافته و یا تقاضا برای DAI کاهش یابد، کاربران اقدام به قرار دادن DAI در این استخر و برداشت اتریوم خواهند کرد؛ این کار باعث خواهد شد تعداد اتریوم‌ها کاهش یافته و تعداد DAIها افزایش پیدا کند. در ادامه این کار، ممکن است موجودی استخر تغییر کرده و به 200 هزار واحد DAI و تنها 100 واحد اتریوم تبدیل شود؛ در نتیجه بنا بر موجودی جدید این استخر نسبت قیمتی میان این دو رمزارز تبدیل به 1 به 2000 خواهد شد و یک نسبت قیمتی جدید معرفی می‌شود. نحوه کار استخرهای نقدینگی به همین روش است و به همین روش نسبت قیمتی ارزها را تعیین می‌کنند. (دقت داشته باشید اعداد ذکر شده فرضی بوده و صرفاً برای درک راحت‌تر شما تعیین شده‌اند)

این تغییر نسبت قیمتی به صورت لحظه‌ای و با هر یک تراکنش کوچک نیز صورت می‌گیرد و نسبت قیمتی جفت ارزها هر لحظه بنا بر نسبت موجودی استخر تغییر می‌کند. این فرایند به هیچ بازار ساز (Market Maker) متمرکزی نیاز ندارد و قیمت گذاری تماماً به صورت غیرمتمرکز و بی‌نیاز به دخالت فرد صورت می‌گیرد. (برای آشنایی هرچه بیشتر با نحوه کار استخرهای نقدینگی و مکانیزم AMM پیشنهاد می‌کنم مقاله "آشنایی با مکانیزم AMM و کاربرد آن در صرافی های غیرمتمرکز" را از سایت بیتفا مطالعه کنید)

به نظر اکنون و بعد از آشنایی با ساز و کار صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) بیشتر می‌توانید ارزش این نوع صرافی‌ها را بشناسید و علاقه مند به کار با آن ها باشید!

صرافی های غیر متمرکز چه ویژگی‌هایی دارند؟

همانطور که از نام این نوع صرافی‌ها نیز مشخص است، بارزترین ویژگی، ساختار غیرمتمرکز آن‌ها می‌باشد. این نوع صرافی‌ها با حذف کردن نهاد های متمرکز از فرایند تبادلات مالی، امنیت دارایی‌ها را افزایش داده و احتمال دستکاری قیمتی از طریق مدیران نهاد را بشدت کاهش داده است.

از دیگر ویژگی‌های این نوع صرافی‌ها انجام معاملات به صورت درون زنجیره‌ای (On-Chain) است و تمامی تراکنش‌ها بر بسترهای بلاکچینی ذخیره می‌شوند؛ این در حالی است که معاملات در صرافی‌های متمرکز به صورت خارج از زنجیره صورت می‌گیرد و تراکنشی بر بسترهای بلاکچینی ذخیره نمی‌شود و در نتیجه همانند سیستم مالی سنتی (بانک‌ها)، در صرافی‌های متمرکز نیز هیچ گونه شفافیتی وجود ندارد. و این خود با ماهیت غیر متمرکز بودن دنیای بلاکچین در تضاد است.

از دیگر ویژگی‌های این نوع صرافی‌ها باید به نحوه لیست شدن ارزهای مختلف در آن‌ها اشاره کرد. از آن‌جایی که سیستم مدیریتی در این نوع پلتفرم‌ها به صورت غیرمتمرکز است، لیست کردن ارزها در این نوع صرافی‌ها نیاز به هماهنگی‌های خاصی با نهادهای متمرکز ندارد و با هزینه‌هایی بسیار پایین‌تر می‌توان ارز مد نظر را در این نوع صرافی‌ها لیست کرد. اما موردی که وجود دارد این است که با توجه به این که تمامی تراکنش‌ها در این نوع صرافی‌ها بر بستر بلاکچین انجام می‌شوند، برای تبادل رمز ارزهای مختلف به یک دیگر، باید هر دو رمزارز با استانداردهای یکسان (برای مثال هر دو توکن با استاندارد BEP-20 ایجاد شده باشند) و بر بستر بلاکچین‌های یکسان ایجاد شده باشند (برای مثال هر دو بر بستر زنجیره هوشمند بایننس - BSC - ایجاد شده باشند). اما از نگاهی دیگر این نوع صرافی‌ها از تعداد ارزهای بیشتری پشتیبانی می‌کنند و اگر یک صرافی غیرمتمرکز برای مثال پنکیک سواپ بر بستر بلاکچین بایننس اسمارت چین (BSC) راه‌اندازی شده باشد، به این معناست که از تبادلات تقریباً تمامی توکن‌هایی که با استاندارد BEP-20 بر بستر بلاکچین بایننس اسمارت چین ایجاد شده‌اند (بیش از چند ده هزار توکن) پشتیانی می‌کند.

مزایا و معایب صرافی‌های غیرمتمرکز

در مقایسه صرافی‌های غیرمتمرکز با صرافی‌ها متمرکز، باید گفت صرافی‌های غیرمتمرکز ساختاری بسیار نزدیک‌تر به اصول و اهداف بازار کریپتو و جهان غیر متمرکز دارد و از همین رو می‌توان گفت در آینده این نوع صرافی‌ها می‌توانند کاربرد بسیار بیشتری نسبت به صرافی‌های متمرکز داشته باشند و مخصوصاً با توجه به مشکلات مالی که برای صرافی‌های متمرکز (مانند صرافی FTX) پیش می‌آید، آینده روشن‌تری در انتظار صرافی‌های غیرمتمرکز قرار دارد.همچنین باتوجه به وجود تحریم ها برای کاربران ایرانی استفاده از این صرافی ها را بهتر و امن تر می‌دانیم، و دغدغه داشتن آیپی ثابت برای دسترسی به صرافی ها را نخواهید داشت. در ادامه به بررسی مزایا و معایب صرافی‌های غیرمتمرکز خواهیم پرداخت.

مزایای صرافی‌های غیرمتمرکز

یکی از اصلی ترین مزایای این نوع صرافی‌ها در این است که دارایی‌های کاربران به صورت امن و در کیف پول‌های دیجیتالی آن‌ها قرار دارد (بر خلاف صرافی‌های متمرکز) و احتمال سو استفاده از دارایی‌های کاربران توسط نهادهای متمرکز وجود ندارد.

برای کار با صرافی‌های غیرمتمرکز (بر خلاف صرافی‌های متمرکز) نیازی به انجام احراز هویت نیست و تمامی کاربران می‌توانند به صورت ناشناس فعالیت مالی خود را در کمترین زمان ممکن انجام دهند. این مورد به خصوص برای کاربران ایرانی که مشکلاتی برای احراز هویت در پلتفرم‌های متمرکز دارند بسیار حائز اهمیت است!

دیگر مزیت صرافی‌های غیرمتمرکز در این است که بر خلاف صرافی‌های متمرکز قابل محدودسازی توسط تیم مدیریتی نیستند. در ریزش‌های سنگین بازار بارها شاهد این بوده‌ایم که صرافی‌های متمرکز امکان تبادلات رمزارزها را به منظور جلوگیری از ریزش هرچه بیشتر متوقف کرده‌اند و درواقع با این کار اقدام به دستکاری قیمت کرده‌اند (این تنها یکی از روش‌های دستکاری قیمت توسط نهادهای متمرکز می‌باشد). اما در مقابل صرافی‌های غیرمتمرکز همواره در دسترس هستند و کاربران در کمترین زمان ممکن می‌توانند دارایی خود را در این نوع صرافی‌ها تبادل کنند.

در رابطه با گستره ارزهای قابل معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز باید گفت تعداد ارزهایی که در این نوع صرافی‌ها قابل خرید و فروش هستند بسیار بیشتر است نسبت به تعداد ارزهایی که در پلتفرم‌های متمرکز مبادله می‌شوند و معمولا ارز هایی که در صرافی های متمرکز لیست می‌شوند در ابتدا در صرافی های غیر متمرکز هستند و پس از آن در صرافی های متمرکز لیست می‌شوند و این موضوع به این منظور است که فرصت‌های خیلی بیشتری در صرافی‌های غیرمتمرکز وجود دارد جهت سرمایه گذاری!

معایب صرافی‌های غیرمتمرکز

بالاتر در رابطه با مزایای صرافی‌های غیرمتمرکز گفته شد اما این نوع صرافی‌ها معایبی نیز دارند. یکی از اصلی‌ترین معایب این نوع صرافی‌ها در این است که تبادلات میان بلاکچینی (حداقل در شرایط فعلی) بسیار محدود است و به سختی می‌توان انجام داد. برای مثال کاربران با استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز نمی‌توانند BTC بومی (BTC بر بستر بلاکچین بیتکوین) را به LTC بومی (LTC بر بستر بلاکچین لایت کوین) تبدیل کنند و این موضوع باعث کاهش کارایی می‌شود. (در نظر داشته باشید این حوزه به سرعت در حال پیشرفت است و با روی کار آمدن راه حل‌هایی مانند لایه صفر، و یا اتمیک سواپ به احتمال زیاد این مشکل نیز در آینده‌ای نزدیک حل خواهد شد)

مشکل بعدی هک شدن قراردادهای هوشمند می‌باشد؛ با هک شدن قراردادهای هوشمند این امکان وجود دارد که دارایی‌های کاربران به خطر بیفتد (همانطور که قبلاً بارها شاهد این موضوع بوده‌ایم) و تامین کنندگان نقدینگی متضرر شوند. (البته در نظر داشته باشید کدهای برنامه نویسی شده قراردادهای هوشمند عموماً به صورت منبع باز و قابل بررسی هستند تا کاربران بتوانند امن‌ترین صرافی‌ها را انتخاب کرده و از امنیت آن اطمینان حاصل کنند)

ریسک بعدی در این است که امکان لیست شدن ارزهای جدید در این نوع صرافی‌ها بسیار آسان است و در نتیجه توکن‌های اسکم و کلاهبرداری به راحتی می‌توانند در این نوع صرافی‌ها لیست شوند. کاربران قبل از خرید هر کدام از ارزهای کمتر شناخته شده و نامعتبر باید ابتدا تحقیقات خود را انجام دهند و از کلاهبرداری نبودن آن‌ها اطمینان حاصل کنند!

مورد بعدی که از معایب صرافی‌های غیرمتمرکز به حساب می‌آید نقدینگی پایین‌تر و کمتر بودن حجم معاملات صرافی‌های غیرمتمرکز نسبت به صرافی‌های متمرکز است. حجم تبادلاتی که در صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ و پنکیک سواپ صورت می‎‌گیرد به نسبت کمتر از حجم تبادلاتی است که در صرافی‌های متمرکزی مانند بایننس صورت می‌گیرد. (البته این موضوع را نیز در نظر داشته باشید که در ماه‌های اخیر این اختلاف کمتر شده است و به نظر می‌رسد در آینده نیز این اختلاف کمتر خواهد شد و به نظر این امکان بسیار محتمل است که در آینده میزان تبادلات این نوع صرافی‌ها از صرافی‌های متمرکز نیز فراتر رود)

معرفی 5 صرافی غیر متمرکز برتر

همانطور که بالاتر ذکر شد تراکنش‌هایی که در صرافی‌های غیرمتمرکز انجام می‌شوند بر بستر بلاکچین ذخیره می‌شوند و این موضوع به این معناست که یک صرافی غیرمتمرکز بر بستر یک بلاکچین راه‌اندازی شده است و از تبادلات توکن‌های آن بلاکچین پشتیبانی می‌کند. البته صرافی‌هایی هستند که بر بستر بیش از یک بلاکچین راه‌اندازی شده‌اند اما این موضوع به این معنا نیست که با استفاده از این صرافی‌ها می‌توان یک توکن از بلاکچین A را به یک توکن دیگر از بلاکچین B تبدیل کرد.

درواقع امکان دارد یک نسخه از یک صرافی بر بستر بلاکچین‌های مختلف ایجاد شده باشد، اما فعالیت‌های این صرافی بر بستر هر کدام از بلاکچین‌ها به صورت جداگانه خواهد بود. در ادامه به معرفی بهترین صرافی‌های غیر متمرکز خواهیم پرداخت.

صرافی غیر متمرکز پنکیک سواپ

صرافی غیرمتمرکز پنکیک سواپ یکی از اولین صرافی‌های غیرمتمرکز راه‌اندازی شده بر بستر زنجیره هوشمند بایننس می‌باشد که بیشترین حجم معاملاتی بر این بستر را نیز به خود اختصاص داده است. این صرافی بر بستر بلاکچین‌های اتریوم و آپتوس نیز راه‌اندازی شده است اما عمده فعالیت این صرافی بر بستر زنجیره هوشمند بایننس (BSC) صورت می‌گیرد. ارز بومی این صرافی "Cake" نام دارد که یکی از بیشترین هولدرها را در اکوسیستم بایننس دارد.

برای کار با این صرافی پیشنهاد می‌کنم مقاله "آموزش کار با صرافی پنکیک سواپ (Pancake Swap)" را از سایت بیتفا مطالعه کنید!

صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ

صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ را می‌توان اولین پلتفرم غیرمتمرکز دانست که توانست با موفقیت یک نسخه از مکانیزم AMM را ایجاد کرده و از آن استفاده کند. این پلتفرم در ابتدا بر بستر بلاکچین اتریوم راه‌اندازی شده بود و عمده محبوبیت خود را از معامله گران همین بستر جذب کرده است. اما این پلتفرم در ادامه بر بسترهای پالیگان، آربیتروم، آپتیمیزم و سلو نیز راه‌اندازی شد. یونی سواپ یکی از بیشترین حجم‌های معاملاتی را در میان صرافی‌های غیرمتمرکز به خود اختصاص داده است. در زمان نگارش این مطلب توکن حاکمیتی این صرافی که UNI نام دارد، در میان تمام توکن‌های حاکمیتی صرافی‌های غیرمتمرکز بیشترین حجم بازار (Market Cap) را به خود اختصاص داده است.

برای کار با این صرافی پیشنهاد می‌کنم مقاله "آموزش کار با صرافی یونی سواپ (Uniswap)" را از سایت بیتفا مطالعه کنید!

صرافی غیرمتمرکز JOE Trader

صرافی غیرمتمرکز JOE Trader را می‌توان برترین پلتفرم معاملاتی راه‌اندازی شده بر بستر آوالانچ دانست. این صرافی امکان تبادلات ارزهایی که بر روی بلاکچین آوالانچ ایجاد شده‌اند را فراهم کرده است. توکن حاکمیتی این پلتفرم JOE نام دارد و در زمان نگارش این مطلب با قیمت 0.44 دلار در حال معامله می‌باشد. برای ورود به صرافی غیرمتمرکز JOE Trader می‌توانید از "این لینک" اقدام کنید.

صرافی غیرمتمرکز Balancer

در حالی که اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز دارای استخرهای نقدینگی به صورت جفت ارزی هستند اما صرافی بالانسر با بهره‌گیری از نسخه‌ای از مکانیزم AMM اما با الگوریتم‌های پیشرفته‌تر، توانسته است استخر‌های ایجاد کند که در هر کدام عنواع بیشتری از رمزارزها و با نسبت مختلف وجود دارد (برای مثال استخرهایی که از 3 نوع رمزارز با میزان حجم‌های مختلف از هر کدام ایجاد شده‌اند). این پلتفرم با ایجاد این نوع استخرها عملکرد بهتری را ایجاد کرده و باعث شده است تا کاربران بیشتری را به خود جذب کند. این صرافی بر بستر شبکه‌های اتریوم، پالیگان و آربیتروم راه‌اندازی شده است. توکن حاکمیتی صرافی بالانسر BAL نام دارد که در زمان نگارش این مقاله با $5.44 ارزش، 250 میلیون دلار حجم بازار دارد.

صرافی غیرمتمرکز DYDX

صرافی غیرمتمرکز DYDX نیز یکی از بیشترین حجم‌های معاملاتی را در میان صرافی‌های مختلف به خود اختصاص داده است. این پلتفرم در حوزه معاملات اهرم دار و مشتقات فعالیت دارد و یکی از بهترین پلتفرم‌هایی می‌باشد که امکان انجام این نوع معاملات را در فضایی غیرمتمرکز فراهم کرده است. ارز DYDX که ارز حاکمیتی این پلتفرم می‌باشد، در زمان نگارش این مطلب با قیمتی معادل 2.45 دلار در حال معامله است.

جمع‌بندی

حوزه بلاکچین و رمز ارزها حوزه‌ای است که با اهداف تمرکز زدایی ایجاد شده است و یکی از قدم‌های اصلی آن برای رسیدن به اهداف خود ایجاد محیطی با ساختاری غیرمتمرکز می‌باشد. اگر بخواهیم به صورت کلی به سوال صرافی غیر متمرکز چیست جواب دهیم باید گفت این نوع صرافی‌ها بستری هستند متناسب با اهداف تمرکز زدایی و با امکانات ویژه که امکان تبادلات رمز ارزها را برای کاربران این حوزه فراهم می‌کنند. صرافی‌های متمرکز این محیط را ایجاد کرده‌اند و امروزه با سرعت بالایی در حال رشد هستند. فرصت‌هایی که در این نوع صرافی‌ها برای کاربران بازار کریپتو ایجاد می‌شود، شاید هیچگاه در محیط‌های متمرکز و تحت مدیریت نهاد‌های سازمانی ایجاد نشود. البته این مورد را نیز در نظر داشته باشید که صرافی‌ها غیرمتمرکز نیز ریسک‎‌های مختص به خود را دارند و برای کار با این نوع صرافی‌ها باید توجه ویژه‌ای به ریسک‌های آن نیز داشته باشید.